10/8/11

Τα Νέα 09.08.2011

"Η παρακμή των ΗΠΑ έχει αρχίσει"

Επιμέλεια: Περικλής Δημητρολόπουλος

Ο ιστορικός Πολ Κένεντι βλέπει το «κραχ» ως σύμπτωμα της αργής πτώσης της υπερδύναμη
«Η υποβάθμιση της Αμερικής από τη Standard & Poor's θα έπρεπε να χαιρετιστεί. Εύχομαι να προχωρήσουν σε μια τέτοια κίνηση και οι άλλοι δύο οίκοι αξιολόγησης ώστε να υποχρεωθούν Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικανοί να λάβουν πραγματικά μέτρα, όχι βραχυπρόθεσμα αλλά σε βάθος χρόνου. Υπάρχει απόλυτη ανάγκη να γίνει κάτι τέτοιο, όπως και στην Ευρώπη». Την εκτίμηση αυτή καταθέτει σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Κοριέρε ντελα Σέρα» ο διάσημος βρετανός ιστορικός Πολ Κένεντι, συγγραφέας του μπεστ σέλερ «Η άνοδος και η πτώση των μεγάλων δυνάμεων». Μια αναθεωρημένη έκδοση του πιο γνωστού έργου του πρόκειται να κυκλοφορήσει τον Ιανουάριο του 2013 με αφορμή τη συμπλήρωση 25 χρόνων από την πρώτη έκδοση. Αλλά, όπως δηλώνει, σε αυτήν τη δεύτερη έκδοση δεν θα αλλάξει πολλά. «Σε ό,τι αφορά την Αμερική, θα παρατηρώ ότι η σημερινή κρίση επιβεβαιώνει την παρακμή της. Το μόνο που μπορούν να κάνουν οι ηγέτες της επομένως είναι να διαχειριστούν έξυπνα αυτήν την παρακμή, έτσι ώστε να προχωρήσει όσο πιο σταδιακά γίνεται και να γίνει κατά το δυνατόν υποφερτή» σημειώνει.

Ο Πολ Κένεντι θεωρεί φυσιολογική εξέλιξη την υποβάθμιση της αμερικανικής οικονομίας. «Το χρέος των ΗΠΑ εκτινάχθηκε στη δεκαετία του '80 επειδή ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος Ρόναλντ Ρίγκαν μείωσε πολύ τους φόρους και αύξησε υπερβολικά τις αμυντικές δαπάνες. Στη δεκαετία του '90 ο Δημοκρατικός πρόεδρος Κλίντον κατάφερε να δημιουργήσει πλεόνασμα. Αλλά με τον υιό Μπους και τον Ομπάμα το έλλειμμα ανέβηκε στα ύψη. Υπό τον Ομπάμα, που κληρονόμησε από τον Μπους την οικονομική καταστροφή του 2008, το χρέος τριπλασιάστηκε. Το επίπεδο όπου βρίσκεται σήμερα είναι απαράδεκτο». Σύμφωνα με τον βρετανό ιστορικό, ο αμερικανός πρόεδρος έκανε ό,τι του υπέδειξαν οι σύμβουλοί του: για να αναθερμάνει την οικονομία τύπωσε νόμισμα και εξέδωσε κρατικά ομόλογα τα οποία απέκτησαν χώρες όπως η Κίνα και η Ιαπωνία. «Απαιτούνται όμως θυσίες, όπως είναι η αύξηση των φόρων, ακόμη και αν οι Ρεπουμπλικανοί είναι αντίθετοι». Παρά τον απαισιόδοξο τόνο, ο Κένεντι πιστεύει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα καταφέρουν να ξεπεράσουν την κρίση. «Δεν ξέρω με ποιον τρόπο, αυτός θα εξαρτηθεί από την πολιτική και εκλογική αναμέτρηση των επόμενων 18 μηνών», δηλώνει. Η πεποίθηση στις αρχές της χιλιετίας ότι οι ΗΠΑ θα κυριαρχούσαν και τον 21ο αιώνα ήταν επομένως μια ουτοπία; Ο Πολ Κένεντι κάνει μια διευκρίνιση σε αυτό το σημείο: «Η παρακμή μιας μεγάλης δύναμης είναι σχετικό μέγεθος. Η Αμερική θα συνεχίσει να εξαπλώνεται αλλά λιγότερο από την Κίνα και σε μικρότερο βαθμό σε σχέση με το παρελθόν της. Είναι γεγονός ότι η διάρκεια των αυτοκρατοριών μειώνεται όλο και περισσότερο. Αλλά πάντως η περίοδος της παρακμής μπορεί να διαρκέσει αιώνες. Η αυτοκρατορία των Αψβούργων άρχισε να παρακμάζει 300 χρόνια πριν από την κατάρρευσή της».

Η ΔΥΣΗ. Σύμφωνα με τον διάσημο ιστορικό, η παρακμή της Δύσης δεν είναι μόνο οικονομική. Μαζί παρακμάζει και ο δυτικός πολιτισμός. «Εως και λίγα χρόνια πριν, θεωρούσαμε ότι όλος ο κόσμος θα ενστερνιζόταν τις δυτικές αξίες. Αυτό δεν συνέβη. Υπάρχουν λαοί που φαίνεται να προτιμούν αυταρχικά καθεστώτα ή ερμηνεύουν τη δημοκρατία με διαφορετικό τρόπο. Πρέπει λοιπόν να ξανασκεφτούμε τις διδαχές του Ρουσό, του Στιούαρτ Μιλ, του Κέινς, των δασκάλων της κοινωνίας μας και της οικονομίας μας. Οι κρίσεις του 2008 και του 2011 είναι παγκόσμιες αλλά τις προκαλέσαμε εμείς, και εμείς πρέπει να δώσουμε ένα τέλος. Εάν δεν το κάνουμε, θα επισπεύσουμε την παρακμή μας».

Δεν υπάρχουν σχόλια: