21/11/08

Ο αθλητισμός σήμερα

Ο αθλητισμός ...
... σήμερα παρουσιάζει το εξής παράδοξο: Δεν πρόκειται πια για μια σωματική προσπάθεια την οποία καταβάλλουμε επειδή αρέσει σε εμάς, αλλά επειδή αρέσει στους άλλους που τη βλέπουν. Και επειδή ελάχιστοι από εμάς αθλούνται πραγματικά, «ασχολούμαστε» έτσι με τον αθλητισμό μέσω πληρεξουσίου: το πλήθος που δεν αθλείται σχεδόν ποτέ, ταυτίζεται με τους πρωταθλητές που αθλούνται συνεχώς και επαγγελματικά.
Το πλήθος ...
... κάποτε ταυτιζόταν με ινδάλματα όπως ο Σπύρος Λούης, ο Τζέσε Όουενς. Σήμερα ταυτίζεται με πρωταθλητές που πολλοί από αυτούς οφείλουν τη φήμη τους και την περιουσία τους λιγότερο στα κατορθώματά τους μέσα στα στάδια και περισσότερο στη δημόσια εικόνα τους. Για να είναι βολική και επικερδής η προβολή τους, η τηλεόραση δεν υπαγορεύει μόνο τα αθλήματα, αλλά και την ώρα της μετάδοσής τους. Ο πραγματικός αθλητισμός σβήνει γοργά μπροστά στη λάμψη της μικρής οθόνης.
Την ώρα ...
... που πρωταθλητές με υπερβιταμίνωση συνεχίζουν τις προσπάθειές τους να τρέξουν πιο γρήγορα, να πηδήξουν πιο ψηλά και να ρίξουν πιο δυνατά κάτω από τον θολό ήλιο του Πεκίνου, δεν βλάπτει να θυμηθούμε κάποιους που ανέλαβαν να δείξουν τη νοσηρότητα του σύγχρονου αθλητικού θεάματος: όπως τον Μαρκ Περλμάν, που στο βιβλίο του «Ο βάρβαρος αθλητισμός» χαρακτηρίζει «σπορνό» το θέαμα των σπορ ή τον φιλόσοφο Ρόμπερτ Ρέντεκερ, που εδώ και χρόνια δεν παύει να λέει πως τα μεγάλα και πολύ δημοφιλή αθλήματα έχουν καταντήσει «μια φανταχτερή οχλαγωγία που δοξάζει την παγκόσμια κλωνοποίηση των εμπορικών σημάτων, των μέσων ενημέρωσης και των ατόμων». Βέβαια, η κριτική του αθλητικού θεάματος είναι παλιά όσο και ο κόσμος, μας υπενθυμίζει ο Σεμπαστιάν Λαπάκ στην εφημερίδα «Φιγκαρό». Ο ιεροκήρυκας Σαβοναρόλα κατακεραύνωνε το ποδόσφαιρο, που στα χρόνια του βρισκόταν ακόμη στα σπάργανα, και ο Τερτυλλιανός αναθεμάτιζε τα σπορ στο «De Spectaculis». Όμως, ο Μαρκ Περλμάν γράφει δυστυχώς για μια άλλη, σύγχρονή μας νοσηρότητα. Για αθλητές δισεκατομμυριούχους που έχουν καταντήσει κινούμενες διαφημιστικές αφίσες, για αθλητικούς αγώνες που χειραγωγούνται για διπλωματικούς και οικονομικούς σκοπούς και για μεγάλα αθλητικά ραντεβού που μετατρέπονται σε εκδηλώσεις της καπιταλιστικής κυριαρχίας. Ο αθλητισμός έχει γίνει κι αυτός ένα μέρος του τριτογενούς τομέα της οικονομίας, του τομέα των υπηρεσιών, «μια πελώρια προέκταση της διανομής και του θριάμβου των εμπορευμάτων»- για να δανειστούμε εδώ μια φράση από την «Κοινωνία του θεάματος» του Γκι Ντεμπόρ.

Οι ήρωες ...
... δεν ζουν πια στα στάδια. Ούτε στα αθλητικά ρεπορτάζ. Όποτε ο Ζαν-Λικ Μαριόν, καθηγητής της φιλοσοφίας στη Σορβόννη, επιχειρεί να διαβάσει τέτοια ρεπορτάζ, νιώθει σαν να κρατάει στα χέρια του περιοδικό «λάιφ στάιλ». «Δεν πειράζει όμως», λέει. «Τόσο το καλύτερο. Έτσι θα βρω επιτέλους τον καιρό για να ξαναρχίσω το τρέξιμο. Στα σοβαρά αυτήν τη φορά. Ας γίνουμε φίλαθλοι χωρίς να είμαστε αθλητές. Ας γίνουμε δηλαδή ελεύθεροι».



Βαρβάρα Τερζάκη
άρθρο Ρ. Βρανά - Εφημ. ΤΑ ΝΕΑ 20/08/08

Δεν υπάρχουν σχόλια: