Πολυτελείς τσάντες από τα χέρια Αφρικανών

Καθημερινή, 25.11.2012

ΓΚΙΛΓΚΙΛ, Κένυα. Ηταν ένα τραγούδι για το καλωσόρισμα από γυναίκες που μετέτρεπαν ελαττωματικά ανδρικά πουκάμισα σε εσωτερική επένδυση για τσάντες. Οι λέξεις ακούγονταν σαν ύμνοι στους λόφους Ngong, δημιουργώντας ηχώ στην πόλη, καθώς μικρά παιδιά κρέμονταν από τις μητέρες τους και συμμετείχαν στη χορωδία. Ανάμεσα στα γέλια ακούστηκαν δύο λέξεις που έμοιαζε απίθανο να ακουστούν σε μια κοινότητα στην Αφρική: «Στέλλα» και «Βίβιεν».

Oι πιο φτωχοί από τους φτωχούς –τεχνίτες από τις χαοτικές φτωχογειτονιές του Ναϊρόμπι, γυναίκες από τη φυλή των Μασάι που απέδρασαν από πολυγαμικούς άνδρες– φτιάχνουν σήμερα τσάντες για Δυτικούς σχεδιαστές που θα τις πουλήσουν στους πλούσιους. Πρόκειται για εταιρείες μόδας, ανάμεσά τους η Στέλλα ΜακΚάρτνεϊ, η Βίβιεν Γουέστγουντ, οι οίκοι Fendi και Sass&Bide, που ίσως αντανακλούν μια νέα ματιά στην πολυτέλεια, μία που δίνει έμφαση στο χειροποίητο στοιχείο, σέβεται το περιβάλλον και τις πρακτικές της δίκαιης εργοδοσίας.

Στην καρδιά της συλλογικής αφρικανικής μόδας βρίσκεται ο Σιμόν Τσιπριάνι, ο οποίος πρωτοστάτησε στις προσπάθειες να δημιουργηθεί το Ethical Fashion Initiative στο International Trade Center (ΙΤC) στη Γενεύη.

Η ουσία της δουλειάς του ITC συνοψίζεται στο σλόγκαν «όχι φιλανθρωπία, απλώς δουλειά». Και στο κέντρο του ITC για σχέδιο μόδας και παραγωγής, που πραγματοποιήθηκε στην καλλιτεχνική περιοχή του Ναϊρόμπι, οι καρποί αυτής της δουλειάς είναι εμφανείς στα πορτοφόλια των σχεδιαστών, όπως και στις ανθεκτικές τσάντες, φτιαγμένες για τη σειρά Carmina Campus της Ilaria Venturini Fendi. Η λαμπερή ιταλική εταιρεία μόδας έχει στείλει ακόμη και βίντεο με τους ειδικούς στις τσάντες να εξηγούν όλες τις τεχνικές για να πετύχουν την πολυτέλεια.

«Είναι σπουδαίο να σκέφτομαι ότι το παρελθόν μου στη μόδα ωφελεί αυτούς τους ανθρώπους να έχουν τη δυνατότητα στο μέλλον να γίνουν τεχνίτες που θα συντηρούνται μόνοι τους, κάτι που αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους του προγράμματος», είπε η κ. Φέντι, που έγινε μέλος του ΙΤC το 2009.

Οι τεχνίτες στην Κένυα πληρώνονται με 5-11 δολάρια την ημέρα, ανάλογα με τις ικανότητές τους. Μια τσάντα της Βίβιεν Γουέστγουντ πωλείται για 160 δολάρια στην ιστοσελίδα. Οι γυναίκες Μασάι, ντυμένες με τις πολύχρωμες, διακοσμημένες ρόμπες τους, εργάζονται στο κέντρο, χρησιμοποιώντας τις τεχνικές που γνωρίζουν στο κέντημα, για τις 7.000 τσάντες της Γουέστγουντ που βγαίνουν στην παραγωγή κάθε χρόνο.

Η επωνυμία της Στέλλα ΜακΚάρτνεϊ βασιζόταν ανέκαθεν σε δυνατές αξίες, οπότε η σχεδιάστρια ενδιαφέρθηκε αμέσως γι’ αυτή τη συνεργασία. «Το να δουλεύουμε με ανθρώπινα χέρια έχει αποτελέσει στόχο για την εταιρεία μας», είπε η κ. ΜακΚάρτνεϊ. «Ασχέτως από πού προέρχεται το άγγιγμα, λατρεύω τη σκέψη ότι άνθρωποι βρίσκονται σε επαφή με το προϊόν και ότι υπάρχει ψυχή και αγάπη σε κάθε ποιοτικό κομμάτι».

Αλλά πίσω από τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία παραμένει ένα ερώτημα: θα έπρεπε να κυριαρχεί η ποιότητα ή η ποσότητα; Ο κ. Τσιπριάνι λέει ότι η δημιουργία υψηλών δεξιοτήτων έχει αξία και διάρκεια. Ομως γνωρίζει καλά ότι και οι αριθμοί μετράνε. «Για τα επόμενα επτά χρόνια, έχω ένα καινούργιο όνειρο», εξήγησε ο κ. Τσιπριάνι. «Θα ήθελα να έχουμε τρεις φορές τους ανθρώπους που απασχολούμε σήμερα στη δουλειά, από 7.000 να φτάσουμε τους 20.000 στην Αφρική».