Γερμανικά φαντάσματα

Μελετητές της ευρωπαϊκής ιστορίας προέβλεπαν εδώ και χρόνια ότι, αν οι Γερμανοί ξεπεράσουν τα ενοχικά σύνδρομα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και ιδιαιτέρως εκείνα του Ολοκαυτώματος, θα καταληφθούν εκ νέου από ηγεμονικές βλέψεις και θα κυριαρχηθούν πάλι από αισθήματα υπεροχής.

Τις προηγούμενες ημέρες η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ έκανε ό,τι μπορούσε προκειμένου να επιβεβαιώσει εκείνες τις προβλέψεις. Μιλώντας σε συγκέντρωση της νεολαίας του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος συντάχθηκε με τη συντηρητική πλευρά της παράταξής της που ζητεί αναμόρφωση της πολιτικής ένταξης των μεταναστών και δήλωσε μετά πάθους ότι «στη Γερμανία απέτυχε παταγωδώς το μοντέλο της πολυπολιτισμικής κοινωνίας». Σχολιάζοντας μάλιστα πρόσφατες δηλώσεις του προέδρου της Γερμανίας Κρίστιαν Βουλφ η καγκελάριος αντέτεινε πως αυτό ισχύει μόνο για τον τουρκικής καταγωγής ποδοσφαιριστή Μεζούτ Οζίλ που απήλαυσε η ίδια το περασμένο καλοκαίρι στα γήπεδα της Νότιας Αφρικής.

Αλλες δηλώσεις επίσης γερμανών πολιτικών όπως ο Χορστ Ζίχοφερ, ο οποίος υπογράμμισε ότι «το μοντέλο με το οποίο ζούμε ο ένας δίπλα στον άλλον και είμαστε ικανοποιημένοι πέθανε», και το κλίμα που το προηγούμενο διάστημα διαμόρφωσε ο άλλοτε κεντροτραπεζίτης Σαραζίν ότι το DΝΑ, δηλαδή φυλετικοί παράγοντες, δεν επιτρέπει στους μουσουλμάνους να ενσωματωθούν στη γερμανική κοινωνία φανερώνουν ότι η γερμανική πολιτική επιστρέφει σταθερά στο δόγμα του «κυρίαρχου πολιτισμού» που τόσα δεινά έφερε στον κόσμο.

Κατά τα φαινόμενα, η πολιτική τάξη του Βερολίνου τείνει να υιοθετήσει την άποψη ότι η σημερινή γερμανική κουλτούρα είναι ανώτερη από άλλες και σίγουρα μακράν της ισλαμικής. Γεγονός που προφανώς απαιτεί από τους ξένους μετανάστες να αποδεχθούν τη χριστιανική θεώρηση του ανθρώπου, αλλιώς δεν έχουν θέση στις γερμανικές μεγαλουπόλεις.

Οσοι παρακολουθούν από κοντά τα ευρωπαϊκά πράγματα θεωρούν τις παραπάνω τοποθετήσεις κομβικές και δείγμα σοβαρής πολιτικής μετατόπισης όχι μόνο της Γερμανίας αλλά ολόκληρης της Ευρώπης. Και δεν είναι το μόνο. Εδώ και καιρό τα πράγματα στην Ευρωπαϊκή Ενωση δεν ορίζονται σε επίπεδο Επιτροπής αλλά σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Οι αποφάσεις και οι επιλογές είναι προϊόν καθαρής διαπραγμάτευσης μεταξύ των ισχυρών κρατών, κυρίως μεταξύ Γαλλογερμανών. Για παράδειγμα, η πρόσφατη πριν από μερικούς μήνες ελληνική διάσωση ήταν αποτέλεσμα τέτοιας διαβούλευσης και όχι έργο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ή των κοινοτικών οργάνων. Και τώρα είναι η Γερμανία πάλι αυτή που πιέζει και απαιτεί με τρόπο ηγεμονικό να συγκροτηθεί μόνιμος ευρωπαϊκός διασωστικός μηχανισμός με προβλέψεις για ελεγχόμενη χρεοκοπία. Επιμένει μάλιστα ζητώντας εκ νέου αλλαγή της Συνθήκης της Λισαβόνας, η έγκριση της οποίας πέρασε από χίλια κύματα. Με άλλα λόγια, τα πράγματα δεν είναι τόσο ευρωπαϊκά πια στην Ευρώπη. Ο παραλογισμός επιστρέφει, τα φαντάσματα του παρελθόντος επανέρχονται, η Ευρώπη κινδυνεύει να χάσει και να χαθεί, την ώρα που πολλοί πίστεψαν ότι πιάνει ανώτερα επίπεδα πολιτισμού και κουλτούρας.


Βαρβάρα Τερζάκη
Άρθρο Αντώνης Καρακούσης-εφ. Το Βήμα, 20-10-2010