Οι φτωχοί απειλούν πανεπιστήμια πλουσίων

Η Γαλλία ανοίγει τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της κοινωνικής ελίτ

Τον περασμένο Φεβρουάριο το γαλλικό υπουργείο Παιδείας ξεκίνησε ένα φιλόδοξο πειραματικό πρόγραμμα, με σκοπό να δώσει την ευκαιρία σε παιδιά φτωχών μεταναστών να σπουδάσουν στα μεγαλύτερα πανεπιστήμια της χώρας.
Πασίγνωστα εκπαιδευτικά ιδρύματα, όπως το Institut d' Etudes politiques de Pari, γνωστό ως «Πο» και το Ecole Polytechnique από τα οποία έχουν αποφοιτήσει οι περισσότεροι γάλλοι ηγέτες, υπέγραψαν τον «Κανονισμό ίσων ευκαιριών» όπως τον αποκαλούν, ώστε έως το 2012 το 30% των φοιτητών τους να είναι παιδιά χαμηλού κοινωνικοοικονομικού προφίλ που υπό τις παρούσες συνθήκες δεν θα μπορούσαν ποτέ να ελπίζουν σε μια τέτοια ευκαιρία.
Παρότι η κίνηση παρουσιάζεται ως πράξη αλτρουισμού και αξιοκρατίας, κρύβει μια πιο ρεαλιστική εξήγηση. Τα πλούσια παιδιά της Γαλλίας, που μετά το γυμνάσιο προετοιμάζονται εντατικά για δύο χρόνια σε πανάκριβα φροντιστήρια, για να καταφέρουν να περάσουν τις σκληρές εξετάσεις αυτών των πανεπιστημίων, δεν είναι κατ' ανάγκη ευφυή ή ικανά.
Ομως, ακόμη και εάν είναι, διαθέτουν άραγε ηγετική προσωπικότητα; Ή πιο απλά, διαθέτουν την προσωπικότητα ώστε να «ποντάρουν» σ' αυτά το μέλλον της Γαλλίας;
Από την άλλη πλευρά, εκατοντάδες φτωχά παιδιά, αρκετά από τα οποία παιδιά μεταναστών, σπαταλούν τις ικανότητές τους και εγκλωβίζουν την ευφυΐα τους σε «δουλειές του ποδαριού» για να βοηθήσουν οικονομικά τις οικογένειές τους.
Η Ριζάν Ελ Γιαζιντί είναι μια 20χρονη Βορειοαφρικανή, δεύτερης γενιάς, που μετά την επιμονή του γάλλου δασκάλου της αποφάσισε να διεκδικήσει μια θέση στα περίφημα ανώτατα γαλλικά πανεπιστήμια. Μετέχει στο πρόγραμμα προετοιμασίας του υπουργείου Παιδείας και θα δώσει εξετάσεις στο περίφημο «Πο», η αποφοίτηση από το οποίο εξασφαλίζει κύρος, χρήμα και όπως συχνά έχει συμβεί, μια προσωρινή κατοικία στα Ηλύσια Πεδία.
Σε όλα αυτά τα αισιόδοξα σχέδια υπάρχουν φυσικά και φωνές που προσπαθούν να αποτρέψουν την «άλωση» της ελιτίστικης, κλειστής κοινωνίας από αλλόθρησκους ή μη λευκούς Γάλλους.
Ο Πιέρ Ταπί, επικεφαλής του Business School ESSEC, που αντιπροσωπεύει 222 σχολεία, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι «υποβαθμίζει με το πρόγραμμα αυτό την αξία των καλύτερων και πιο γνωστών πανεπιστημίων που συντηρούν το σύστημα».
Αυτό που εντέχνως ξεχνά, είναι ότι το σύστημα καταρρέει όταν πάψουν να υπάρχουν ικανοί ηγέτες.

Βαρβάρα Τερζάκη
Άρθρο ΓΙΟΥΛΑΣ ΖΑΧΙΩΤΗ-εφ. Ελευθεροτυπία, 04-07-2010