Aποτυπωματα: Η άλλη Ολυμπιάδα θα δείξει

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ  22.07.2012
Tης Mαριαννας Tζιαντζη
 
Αν και δεν γνωρίζω πολλά για τον αθλητισμό, περιμένω με ενδιαφέρον τους Ολυμπιακούς Αγώνες - όχι όμως του Λονδίνου, αλλά του Ρίο ντε Τζανέιρο. Δεν με ενδιαφέρουν οι χώρες και τα ονόματα που θα συμμετάσχουν, η κατανομή των μεταλλίων και τα ρεκόρ που θα καταρριφθούν, αλλά το «μεταξύ», το πώς θα ξετυλιχτεί ο νέος τετραετής ανώμαλος δρόμος μέχρι το 2016.
Η Ολυμπιάδα του Πεκίνου ήταν ο τελευταίος φαντασμαγορικός σπασμός μιας εποχής που διέθετε αποθέματα ή, έστω, ψήγματα αισιοδοξίας. Ταυτόχρονα ήταν η εντυπωσιακή επίδειξη μη πολεμικής δύναμης μιας μεγάλης χώρας που διεκδικεί πρωταγωνιστικό διεθνή ρόλο στον ακόμα νεαρό 21ο αιώνα. Τότε δεν ξέραμε ότι περίπου 40 ημέρες μετά τη λαμπρή τελετή έναρξης θα ακολουθούσε η κατάρρευση της Λίμαν Μπράδερς. Μετά τα αυγουστιάτικα πυροτεχνήματα, στην τηλεοπτική μνήμη μας καρφώθηκαν οι εικόνες με τα κοστουμαρισμένα golden boys και τις κομψές κυρίες καριέρας που αναχωρούσαν οριστικά από το κτίριο της τράπεζας στο Μανχάταν κουβαλώντας σε χαρτοκιβώτια τα προσωπικά τους αντικείμενα.
Η Ολυμπιάδα δεν είναι μόνο άλλο ένα όνομα για τους Αγώνες, αλλά και το χρονικό διάστημα ανάμεσα σε δύο διαδοχικούς Αγώνες, όπως λένε τα λεξικά. Ως τετραετία, η Ολυμπιάδα που μας πέρασε ήταν από τις πιο ενδιαφέρουσες της μεταπολεμικής περιόδου καθώς τη σημάδεψαν η εκλογική νίκη του Μπαράκ Ομπάμα, η Αραβική Ανοιξη και, πάνω απ’ όλα, η χρηματοπιστωτική κρίση και η συνεχιζόμενη ύφεση. Πώς άραγε θα μας βρει το 2016; Πoιοι παλιοί τύραννοι θα καταρρεύσουν και ποιοι νέοι θα γεννηθούν; Ποιοι λαοί θα βουλιάξουν και ποιοι θα σωθούν;
Το 2008 κανείς στην Ελλάδα δεν μιλούσε για spreads και για τρόικες, για κουρέματα και μνημόνια, ενώ οι χώρες PIGS δεν υπήρχαν στον χάρτη. Οι περισσότεροι ούτε που ξέραμε τι σημαίνει «οίκος αξιολόγησης» ή πού στο καλό πέφτουν η πλατεία Ταχρίρ, η πλατεία του Μαργαριταριού ή οι πλατείες των Αγανακτισμένων.
Ολα είναι δυνατά, και το χειρότερο και το καλύτερο, και ας μην είμαστε σε θέση να περιγράψουμε ούτε το ένα ούτε το άλλο. Αναπόφευκτα, ο νους μας τρέχει στη θρυλική αρχή της «Ιστορίας των Δύο Πόλεων»: «Ηταν οι καλύτερες μέρες, ήταν οι χειρότερες μέρες, ήταν τα χρόνια της σοφίας, ήταν τα χρόνια της μωρίας... η εποχή του Φωτός και η εποχή του Σκότους... είχαμε μπροστά μας τα πάντα, είχαμε μπροστά μας το τίποτα, πηγαίναμε όλοι στον Παράδεισο, όλοι πηγαίναμε στο αντίθετό του».
Υποθέτω ότι εδώ κι ενάμιση αιώνα, αμέτρητες φορές, αμέτρητοι άνθρωποι έχουν πει πως τα λόγια αυτά είναι σαν να γράφτηκαν για τη δική τους εποχή. Αυτή η διάσημη πρώτη παράγραφος θα μπορούσε να αναφέρεται όχι μόνο στα χρόνια της Γαλλικής Επανάστασης, αλλά και σε κάθε εποχή μετάβασης, σε κάθε σημείο ιστορικής καμπής. Εκ των υστέρων θα μάθουμε αν η επικείμενη Ολυμπιάδα του Λονδίνου πράγματι σηματοδοτεί ένα παρόμοιο σημείο καμπής, όπως εκ των υστέρων καταλάβαμε ότι αυτό συνέβη με τους μεγαλόπρεπους και άλλο τόσο φαιούς, πανουκλιασμένους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου το 1936.
Τι μας περιμένει το 2016; Η σάμπα ή άγνωστοι μακάβριοι χοροί; Υπομονή. Η άλλη Ολυμπιάδα θα δείξει.