Δρόμοι

Ρούσσος Βρανάς (Τα Νέα)

Η δράση...
... φέρνει αντίδραση, όχι µόνο στα πειράµατα της φυσικής, αλλά και της οικονοµίας. Το πιο ακραίο πείραµα νεοφιλελευθερισµού έγινε στη δεκαετία του 1990 στην Αργεντινή. Και προκάλεσε τόσο µαζική ανεργία, που φτώχυνε τουλάχιστον ο µισός πληθυσµός της χώρας. Κατέρρευσε ολόκληρο το οικονοµικό σύστηµα. Μαζί µε την εµπιστοσύνη του λαού προς τους πολιτικούς. Το 2001, ο λαός βγήκε στους δρόµους. Και γεννήθηκαν τότε µεγάλα κοινωνικά κινήµατα που έκαναν τους δικούς τους πειραµατισµούς. Είχαν εξασφαλισµένη την υποστήριξη της µεσαίας τάξης, αφού η απόσταση που την χώριζε από τους φτωχούς είχε γίνει πια ελάχιστη λόγω της λιτότητας.

Μετά την κατάρρευση...
... η άλλοτε ευηµερούσα µεσαία τάξη και η εργατική τάξη βρέθηκαν σε µια χώρα - φάντασµα, µε εγκαταλειµµένα εργοστάσια και µαζική ανεργία. Το τι συνέβη στη συνέχεια το αφηγείται η συγγραφέας Ναόµι Κλάιν στο ντοκιµαντέρ «Η κατάληψη». Σε ένα προάστιο του Μπουένος Αϊρες, 30 άνεργοιεργάτες µπαίνουν µέσα σε ένα ρηµαγµένο εργοστάσιο και αρνούνται να το εγκαταλείψουν. Το µόνο που θέλουν είναι να ξαναβάλουν µπροστά τις βουβές πια µηχανές του. Είναι η κεραµοποιία Ζάνον, από όπου ξεκίνησαν όλα. Σήµερα απασχολεί 300 εργάτες. Αποφασίζουν όλοι µαζί. Ενας εργάτης, µία ψήφος. Και πληρώνονται όλοι τον ίδιο µισθό. Ο ιδιοκτήτης εγκατέλειψε το εργοστάσιο, όταν θεώρησε πως δεν ήταν πια προσοδοφόρο. Του έβαλε λουκέτο. Οµως οι εργαζόµενοι είχαν άλλη άποψη. Είπαν πως ο επιχειρηµατίας χρωστούσε τόσα πολλά χρήµατα και επιδοτήσεις στην κοινότητα, που το εργοστάσιό του ανήκε πια σε όλους. Οταν, λοιπόν, ξανάβαλαν µπροστά τις µηχανές του, τότε επέστρεψε ο ιδιοκτήτης του. «Θα το ξαναπάρεις πίσω;» τον ρωτάει η Ναόµι Κλάιν στο ντοκιµαντέρ της. «Θα το ξαναπάρω». «Πώς;». «Θα µου το δώσει η κυβέρνηση». «Τι έχεις να πεις για το σύνθηµα των εργαζοµένων “Το Ζάνον ανήκει στον λαό”;». «Τι να πω; ∆εν είναι αλήθεια. Η επένδυση είναι δική µου. Εβαλα τα πάντα. ∆εν µπορεί να είναι του λαού».

Η κοινότητα...
... της περιοχής είχε και αυτή διαφορετική άποψη από τον ιδιοκτήτη του Ζάνον. Υποστήριξε στο σύνολό της τους εργαζοµένους του κάθε φορά που απειλούνταν µε έξωση, επειδή εκεί ο τοπικός πληθυσµός έβρισκε δουλειά. Τουλάχιστον για την ώρα, το Ζάνον ανήκει στον λαό της περιοχής. Εχει µάλιστα µετονοµαστεί σε FASINPAT, δηλαδή, εργοστάσιο χωρίς αφεντικό. Οι εργαζόµενοί του δεν είναι παρά µόνο µερικοί από τους χιλιάδες φτωχούς και άνεργους που, όπως έγραφε η «Μοντ Ντιπλοµατίκ», όταν στα ζόρικα τα αφεντικά εγκατέλειψαν τις επιχειρήσεις τους για να φυγαδεύσουν τα λεφτά τους στο εξωτερικό, αυτοί οι ξεγραµµένοι τις πήραν στα χέρια τους για να εξασφαλίσουν εκείνα που τους είχε υποσχεθεί ο νεοφιλελευθερισµός και που δεν τους τα έδωσε ποτέ.

Από τις καταλήψεις...
... των εργοστασίων έχει γεννηθεί ένα µεγάλο συνεταιριστικό κίνηµα που αντέχει µέχρι σήµερα και που έχει ονοµαστεί «η εργατική επανάσταση της Αργεντινής».