Διαστάσεις

Μιχάλης Μητσου (Τα Νέα)

Οταν η Ουγγαρία είχε κοµµουνιστικό καθεστώς, η Αγκνες Χέλερ και ο Μίχαλι Βάιντα καταδιώχθηκαν ως διαφωνούντες, εκδιώχθηκαν το 1973 από το Πανεπιστήµιο και τέσσερα χρόνια αργότερα αναγκάστηκαν να µεταναστεύσουν. Σήµερα, που τη χώρα κυβερνά ο Βίκτορ Ορµπαν,οι δύο αυτοίφιλόσοφοι διώκονταιξανά. Αυτήτη φορά, η κατηγορία είναιότι… καταχράστηκαν κοινοτικούς πόρους που προορίζονταν για την πανεπιστηµιακή έρευνα. Ξόδεψαν χρήµατα των φορολογουµένων, λέει, για να εκδώσουν άχρηστες αναθεωρηµένες µεταφράσεις του Πλάτωνα! Ο πραγµατικός λόγος είναι όµως ότι επέκριναν ανοιχτά τον νέο νόµο περί Τύπου που τέθηκε σε ισχύ την Πρωτοχρονιά.

Οι γερµανοί φιλόσοφοι ΓιούργκενΧάµπερµας και Τζούλιαν Νίντα-Ρούµελιν διαµαρτύρονται γι’ αυτές τις διώξεις και ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να σταµατήσει επιτέλους να κωλυσιεργεί και να προβεί σε µιαενδελεχή εξέταση του επίµαχου νόµου. «Από την Κίνα απαιτείτε, και δικαίως, να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώµατα», τονίζουν σε άρθρο τους που δηµοσιεύτηκε σε διάφορες ευρωπαϊκές εφηµερίδες. «Και στοίδιο σας το σπίτι κλείνετε τα µάτια. Αυτό είναι ένα σκάνδαλο µέσα στο σκάνδαλο». Οι επίγονοι του Γκιόργκι Λούκατς δεν είναι όµωςοι µόνοιπου δέχονται τα πυρά του εθνικιστικού κατεστηµένου στη «µακρά νύχτα» της Ουγγαρίας. Ο σπουδαίος διανοούµενος Γκάσπαρ Μίκλος Ταµάς(τον οποίοο υπογράφων είχε την τύχη να συναντήσει τον Ιούνιο του 2009 στη Βουδαπέστη) διώχτηκε από την ΑκαδηµίαΕπιστηµών και χρειάστηκε µια εκστρατεία 2.000 φιλοσόφων απ’ όλο τον κόσµο για νααναγκαστεί το καθεστώς να αναστείλει την απόφασή του. «Υπάρχει µια δυσοσµία βαρβαρότητας»,λέει στη Ρεπούµπλικα. «Θέλουν να αναγκάσουν τη διανόηση να σωπάσει. Οι διώκτες έχουν αλλάξει, αλλά οι διωκόµενοι είναι οι ίδιοι µ’ εκείνους των δεκαετιών του ‘70 και του ‘80». ΟΡόµπερτ Αλφοέλντι, διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου,απολύθηκε ξαφνικά,ενώ δέχεται καθηµερινά επιθέσεις από εξτρεµιστές µεχαρακτηρισµούς όπως «προδότης, Εβραίος και οµοφυλόφιλος». Ο παγκόσµιας φήµης πιανίστας Αντράς Σιφ (που έχει παίξει και στο Μέγαρο Μουσικής) έχει αηδιάσει τόσο πολύαπό τις αντισηµιτικές προσβολές που υφίσταται, ώστε αποφάσισε να µην ξαναδώσει συναυλία στην πατρίδα του.

Στο στόχαστρο βρίσκονται τώρα τα ανεξάρτητα ινστιτούτα, µεταξύ των οποίων κι εκείνα που µελετούν την ιστορία της επανάστασης του 1956. Στο Internet, τα απειλητικά e-mails φτάνουν κατά χιλιάδες. «Παρακολουθούµε έναν νέο τύπο δικτατορίας», λέειο καθηγητής Λογοτεχνίας Γκιόργκι Κόνραντ. «Η Ευρώπη πρέπει να υψώσειτη φωνή της, οι τυραννίες γεννιούνται πάντα από τον λήθαργο των άλλων».

Η ΩραίαΚοιµωµένη χρειάστηκε 100 χρόνια για να βγει απότον ύπνο της, χάρη στο φιλίτου πρίγκιπα,γράφει η Αγκνες Χέλερ στο τελευταίο τεύχος του ελληνικού περιοδικού «Τhe books’ journal». «Αυτό που χρειαζόµαστε είναι ένας πρίγκιπας. Στην Ουγγαρία χρειαζόµαστε έναν πρωθυπουργό ο οποίος δεν θα είναι ούτε αντικείµενο µίσους ούτε λατρείας από τον λαό. Υστερα από 21 χρόνια, περιµένουµε ακόµη το θαύµα. Ποιος ξέρει, µπορεί και να συµβεί».