Δρόμοι

Στην κιθάρα του...
... ο Γούντι Γκάθρι είχε γράψει με το χέρι του: «Αυτό το μηχάνημα σκοτώνει φασίστες».

Οι ακροδεξιές...
... δυνάμεις βγήκαν ενισχυμένες από τις ευρωεκλογές. Στην Ολλανδία, το ψευδεπίγραφο Κόμμα της Ελευθερίας κατέκτησε τη δεύτερη θέση. Στη Βρετανία, το Κόμμα της Ανεξαρτησίας, το «κόμμα των λευκών», κέρδισε τους Εργατικούς. Και οι Συντηρητικοί συζητούν με ακροδεξιά κόμματα της Κεντρικής Ευρώπης για τη σύσταση ξεχωριστής πολιτικής ομάδας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στις τοπικές εκλογές που έγιναν την Κυριακή μαζί με τις ευρωεκλογές τα νεοναζιστικά κόμματα θριάμβευσαν στην Ανατολική Γερμανία. Εξέλεξαν αντιπροσώπους σε όλα σχεδόν τα ανατολικογερμανικά κρατίδια. Και θα έχουν παρουσία στα τοπικά συμβούλια μεγάλων πόλεων, όπως η Δρέσδη, η Ερφούρτη, η Λειψία, το Μαγδεμβούργο, το Ροστόκ, η Βαϊμάρη, ακόμη και το Άιζεναχ, γενέτειρα του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ. Στη Σαξονία, οι νεοναζιστές τριπλασίασαν τις έδρες τους σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές. Να γράψουμε άραγε στις κιθάρες μας ό,τι είχε γράψει και ο Γούντι Γκάθρι; Η πραγματικότητα είναι πως η αριθμητική δύναμη των ακροδεξιών κομμάτων δεν αυξήθηκε σημαντικά. Απλώς επωφελήθηκαν από την εξαιρετικά χαμηλή συμμετοχή στις εκλογές. Αλλά και από την παρακμή της Σοσιαλδημοκρατίας, που για πολλά χρόνια ηγήθηκε των επιθέσεων εναντίον των εργαζομένων (και δεν έμεινε ατιμώρητη γι΄ αυτό). Στον Μεσοπόλεμο...,
... τον Ιούλιο του 1934, το περιοδικό «Φόρτσουν» έγραφε ξένοιαστα για τον φασισμό, εξηγώντας το φαινόμενο στους ανυποψίαστους Αμερικανούς αναγνώστες: «Ο κορπορατισμός είναι η πεμπτουσία της φασιστικής αντίληψης περί κράτους. Οι καπιταλιστές είναι συνδεδεμένοι με το κράτος μέσω των οργανώσεών τους, που αποτελούν κι αυτές μέρος του. Κι αυτό είναι κάτι που φέρνει έναν νέο άνεμο στη σύγχρονη θεωρία του κράτους». Εβδομήντα χρόνια αργότερα, στο βιβλίο του «Πολιτισμός χωρίς συνείδηση», ο Καναδός συγγραφέας Τζον Ράλστον Σολ έγραφε για το σύγχρονο κράτος: «Στις δυτικές κοινωνίες βρισκόμαστε ήδη πολύ κοντά σε μια μετατόπιση της νομιμότητας. Η αληθινή εξουσία ανήκει σήμερα σε έναν νεοκορπορατισμό, που στην ουσία είναι ο παλιός κορπορατισμός. Ζούμε σε μια κορπορατιστική κοινωνία με επιφανειακές αξιώσεις δημοκρατίας, όπου οι σημαντικές αποφάσεις δεν λαμβάνονται με τη συμμετοχή του πολίτη, αλλά με διαπραγματεύσεις ανάμεσα σε ομάδες συμφερόντων. Η μέριμνα για το κοινό καλό έχει περιοριστεί στο ελάχιστο και οι κυβερνήσεις με τους μάνατζέρ τους θεώρησαν καλό να περιοριστούν σε διαμεσολαβητές συμφερόντων. Γι΄ αυτό άλλωστε, μολονότι ποτέ άλλοτε δεν υπήρξε τόσο πολύ διαθέσιμο χρήμα, δεν υπάρχουν σήμερα χρήματα για το κοινό καλό».

Ο φόβος...
... λοιπόν για την άνοδο των ακροδεξιών δεν είναι δικαιολογημένος. Είναι αχρείαστοι, εκτός ίσως από αριθμητικό δεκανίκι για νέες συντηρητικές κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες. Αχρείαστοι, γιατί η κοινωνική αποστολή τους έχει ήδη συντελεστεί από άλλα λιγότερο φοβερά κόμματα, με λιγότερο φοβερά ονόματα που, με το πρόσχημα του «λιγότερου κράτους», το παρέδωσαν μαζί με τους εργαζόμενους στα χέρια των οργανωμένων επιχειρηματικών συμφερόντων. Κι είναι αυτός ένας φασισμός που φοβάται να πει το όνομά του.

Βαρβάρα Τερζάκη

Άρθρο Ρούσσου Βρανά - εφ. Τα Νέα, 11-06-2009