18/4/11

H «θεραπευτική πόλη» μιας σομαλής γιατρού.

Των Mohhamed Ibrahim και Jeffrey Gettleman (Ελευθεροτυπία)

Στις 5 Μαΐου, λίγο μετά την ανατολή του ηλίου 750 οπλισμένοι άντρες περικύκλωσαν το νοσοκομείο της Χάγουα Αμντι. Η Μάμα Χάγουα , όπως την αποκαλούν οι ντόπιοι, άκουσε πυροβολισμούς, κοίταξε έξω από το παράθυρο και διαπίστωσε ότι οι απρόσκλητοι επισκέπτες ήταν μακράν περισσότεροι.» Γιατί διευθύνεις αυτό το νοσοκομείο?» τη ρώτησαν επιτακτικά. «είσαι γρικείσαι και γυναίκα!» Φαινόταν να μη δίνουν καμιά απολύτως σημασία στο γεγονός ότι η 63χρονη Μαμά Χάγουα είναι μια από τους ελάχιστους επαγγελματίες γιατρούς που μπορεί να βρει κανείς σε απόσταση πολλών χιλιόμετρων όσο και στο ότι το πρόγραμμα λειτουργιάς κλινικής , σχολειού και συσσιτίου που είχε δημιουργήσει αυτή η γυναικά με δική της πρωτοβουλία σε δική της έκταση είναι σωτήριο για σχεδόν 100.000 ανθρώπους.

Επί ώρες, οι διοικητές της εθνοφρουράς κρατούσαν την Αμπντι ακινητοποιημένη υπό την απειλή των οπλών τους, ενώ τα τσιράκια τους, που στην πλειονότητα τους ήταν αγόρια στην εφηβεία λεηλατούσαν το νοσοκομείο.

Οι ένοπλοι οι οποίοι ήταν μέλη μιας από τις πιο βάναυσες ισλαμιστικες στρατιωτικές ομάδες της Σομαλίας , έθεσαν την Αμπντι σε κατ’ οίκον περιορισμό τις επόμενες πέντε μέρες και έκλεισαν το νοσοκομείο με αποτέλεσμα πάνω από είκοσι παιδιά να πεθάνουν από υποσιτισμό , αφού οι οικογένειες τους διέφυγαν. Τότε, συνέβη κάτι το εκπληκτικό. Εκατοντάδες γυναίκες από τον καταυλισμό προσφύγων που βρίσκεται στην έκταση της Αμπντι διαδήλωσαν. Αυτή η απροσδόκητη μαζική διαμαρτυρία, σε συνδυασμό με την ομόφωνη καταδίκη των γεγονότων της 5ης Μάιου από τους Σομαλούς του εξωτερικού, ανάγκασαν τα μελή της εθνοφρουράς να υποχωρήσουν.

Η Σομαλία πολεμά εαυτόν εδώ και 20 χρονιά. Το σύστημα υγείας , όπως και μεγάλο κομμάτι της χώρας, έχει αποδιοργανωθεί τελείως. Επί δεκαετίες ,όμως , η Αμπντι στέκεται όρθια. Μαζί με τις κόρες της, που είναι γιατροί, έχει δημιουργήσει κυριολεκτικά μια μικρή πόλη, ενώ σε εκτάσεις γης που της ανήκουν βοηθά οικογένειες να συντηρούν αγροκτήματα και παράλληλα έχει αγοράσει ψαρόβαρκες, προκειμένου να σιτίζονται οι προσφυγές.

Η Ελιζα Γκριζγουορντ, η οποία αναφέρεται στον καταυλισμό στο βιβλίο της «the tenth parallel”, δήλωσε: «Η Χάγουα και οι κόρες της έχουν κτίσει μια θεραπευτική πόλη μέσα στο απάνθρωπο χάος του πολέμου».

Η Αμπντι έχει αποκτήσει παγκόσμια φήμη. Τόσο η ιδία όσο και οι κόρες της, Αμίνα και Ντεκα , συμπεριλαμβάνονταν στα βραβεία γυναίκες της χρονιάς 2010 που διοργάνωσε το αμερικανικο περιοδικο Glamour. Το περιοδικο περιεγραψε την Αμπντι ως
«κραμα της Μητερας Τερεζας και του Ραμπο».

Πρόσφατα η Αμπντι υποβλήθηκε σε επέμβαση αφαίρεσης ενός καλοήθους όγκου στον εγκέφαλο. Η ιδία δήλωσε ότι νιώθει καλύτερα, άλλα είναι κουρασμένη. Παρόλα αυτά η δουλειά συνεχίζεται απρόσκοπτα και η Αμπντι σκοπεύει να επιστρέψει σε λίγους μήνες.

Η Αμπντι προέρχεται από μια διαφορετική γένια Σομαλών, μια γενιά που είχε ευκαιρίες. Στα 17 της πήρε υποτροφία για να σπουδάσει γυναικολογία στο Κίεβο , στη σημερινή Ουκρανία. Ήταν η μοναδική γυναικά ανάμεσα σε 91 Σομαλούς φοιτητές.

Άρχισε να ονειρεύεται ότι θα γίνει γιατρός στην ηλικία των 12 ετών , όταν είδε τη μητέρα της να πεθαίνει στον τοκετό.

Όταν επέστρεψε στη Σομαλία εργάστηκε σε κρατικά νοσοκομεία. Παντρεύτηκε και απέκτησε τρία παιδιά, δυο κορίτσια και ένα αγόρι, αλλά ο γιος της σκοτώθηκε σε αυτοκινητικό δυστύχημα το 2005.

Το 1983, άνοιξε μια γυναικολογική κλινική ενός μόνο δωματίου σε μια έκταση που ανήκε στην οικογένεια της, στην οποία βοηθούσε τις γυναίκες-νομαδες να γεννήσουν τα παιδιά τους.

Από τότε η κλινική επεκτείνεται σταθερά. Σήμερα το νοσοκομείο Χάγουα Αμπντι έχει 400 κλίνες, 3 χειρουργεία ,6 γιατρούς, 43 νοσηλευτές , ένα σχολειό με 800 μαθητές και ένα κέντρο εκπαίδευσης ενηλίκων. Η Αμπντι πραγματοποιεί εδώ και καιρό εγχειρήσεις κάθε είδους, από καισαρικές τομές έως αφαιρέσεις θραυσμάτων από βλήματα, αν και προς το παρόν οι χειρουργικές επεμβάσεις έχουν αναβληθεί λογά των ζημιών που προξένησε η επιθεση.Καθημερινα δίνει μάχη ενάντια στην ιλαρά , την ελονοσία , την διάρροια , την επιληψία , τη φυματίωση και κυρίως τον εξαιρετικά επικίνδυνο υποσιτισμό, με τεράστιες ελλείψεις σε εξοπλισμό και φάρμακα.

Πέριξ του διώροφου νοσοκομείου έχει διαμορφωθεί με την πάροδο των ετών μια πραγματική πόλη, στην οποία 90.000 πρόσφυγες κατοικούν μέσα σε σφαιρικές καλύβες από πλαστικό μουσαμά. Αυτή η πόλη θεωρείται μια από τις ελάχιστες ασφαλείς τοποθεσίες στη νοτιά Σομαλία. Η θεραπευτική αγωγή είναι δωρεάν, καθώς οι ιατροφαρμακευτικές δαπάνες καλύπτονται από δωρεές .

Αυτή η όαση διαθέτει μερικούς φρουρούς και κάποιους κανόνες . Ένας εξ αυτών είναι ο εξής: κανένας άνδρας δεν επιτρέπεται να βιαιοπραγεί στη γυναικά του. Η πόλη διαθέτει ακόμη και μια αποθήκη, η οποία, αν παραστεί ανάγκη χρησιμοποιείται και σαν φυλακή.

Η Χακιμα Μοχαμουντ , 50χρονη που έγινε πρόσφατα μητέρα, κατέφτασε στον καταυλισμό πριν από λίγο καιρό με ένα λιπόσαρκο υποσιτισμένο βρέφος , στο οποίο χορηγήθηκε αμέσως τροφή υπό μορφή ορού. Η Χακιμα δεν μπορούσε να πιστέψει ότι ήταν δυνατόν να σωθεί η ζωή της κόρης της, και μάλιστα δωρεάν. Είπε χαρακτηριστικά :»δεν έχω ξαναδεί ποτέ στη ζωή μου νοσοκομείο με δωρεάν υπηρεσίες δεν ξέρω πώς να το ανταποδώσω».

Δεν υπάρχουν σχόλια: