Η ισχύς της παγκοσμιοποίησης
Πληροφορία: Roger Cohen
ΛΟΝΔΙΝΟ
Ο Ζαν-Κλοντ Τρισέ, ο πρόεδρος της Ευρωπαικής Κεντρικής Τράπεζας,διατύπωσε μια ριζοσπαστική πρόταση: πρότεινε τη δημιουργία ενός ενιαίου ευρωπαικού υπουργείου Οικονομίας με την αρμοδιότητα να κατευθύνει την οικονομική και δημοσιονομική πολιτική στα 17 κράτη της ευρωζώνης.
Δεν όρισε ημερομηνία.Παραδέχτηκε οτι απο ποιλιτικής άποψης ειναι δύσκολο να υλοποιηθεί αυτή η ιδέα,σε μια περίοδο κατά την οποία η έλλειψη ενθουσιασμού για την ευρωπαική ολοκλήρωση έχει οδηγήσει στην έκφραση «ψυχρή Ευρώπη».Εντούτοις,ξεκαθάρισε οτι δεν είναι δυνατόν να καθιερωθούν οι διεθνείς διασώσεις κρατών που παρουσιάζουν αδυναμία εξυπηρέτησης του χρέους τους και επισήμανε οτι κάποια στιγμή θα χρειαστεί ενα νέο ευρωπαικό θεσμικό όργανο που θα μπορεί να συντονίζει την άσκηση πολιτικής.
Θα έλεγα οτι αυτό ειναι λογικό.Μια ενιαία νομισματική μονάδα που συνοδεύεται από αποκλίνουσες εθνικές φορολογικές και δημοσιονομικές πολιτικές ειναι σαφώς μη βιώσιμη.Το ευρώ υπήρξε ανέξαθεν πολιτικό εγχείρημα.Στόχος του ηταν να κάνει την Ευρώπη ενα βήμα προς τη δημιουργία των ΗΠΑ της Ευρώπης.Οι Ευρωπαίοι ,ωστόσο, δήλιασαν, με αποτέλεσμα η Γηραιά Ήπειρος να έχει εγκλωβιστεί στα μισά της διαδρομής.Οι εθνικές πολιτικές, ή απλώς η αδυναμία της Ελλάδας να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της , υπονομεύουν τη βιωσιμότητα ενός διεθνικού νομίσματος.
Κατά κάποιο τρόπο αυτό το πρόβλημα δεν είναι καινοφανές.Η τεχνολογία έχει διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στη δημιουργία ενός διεθνικού κόσμου μέσω της άμεσης επικοινωνίας και των μεσών κοινωνικής δικτύωσης,ενώ τα κρα΄τη αρνούνται να παραδώσουν την εθνική τους κυριαρχία.Παρ’όλα αυτά, η έννοια του εθνικού κράτους φαίνεται οτι παραμένει τόσο πεισματικά ισχυρή όσο το 19ο αιώνα, μια παραχωρημένη ιδέα η οποία ξυπνά αρχε΄γονα συναισθήματα και περιγελά τη λογική.
Αυτή η νοοτροπία δημιουργεί ποικίλα προβλήματα, διότι οι εθνικές αρχές ειναι ανυποχώρητες και συνάμα αναποτελεσματικές ενώπιον των οικονομικών και πολιτικών δυνάμεων του μοντερνισμού, που δεν γνωρίζουν σύνορα.Αυτά τα προβλήματα δεν προκύπτουν μόνο στην Ευρώπη.Στις ΗΠΑ η οικονομία παρουσιάζει μια παράδοξη εικόνα,με υψηλά ποσοστά ανεργίας και ισχνή ανάπτυξη,μολονότι πολλές εταιρείες έχουν τεράστια κέρδη.Αυτο συμβαίνει διότι αυτές οι εταιρείες μπορεί να ειναι τυπικά αμερικανικές, αλλά επι της ουσίας έχουν παγκοσμιοποιηθεί προ πολλού,καθώς συχνά εξασφαλίζουν το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων τους , πολλούς απο τους πλεόν ταλαντούχους υπαλλήλους τους και μεγάλο ποσοστό της σημερινής τους επέκτασης απο υπερπόντιες αγορές.
Η οικονομική πολιτική διαμορφώνεται μέσα σε ένα εθνικό πλαίσιο το οποίο στην πραγματικότητα δεν έχει πλέον ισχύ για πολλούς απο τους παράγοντές του.Ίσως,λοιπόν, δεν θα έπρεπε να μας προκαλεί έκπληξη το γεγονός οτι ο αντίκτυπος της πολιτικής ειναι περιορισμένος.Η Αραβική Άνοιξη ειναι μια ιστορία ευέλικτων διεθνικών δικτύων που έρχονται αντιμέτωπα με εθνικούς ηγέτες ,οι οποίοι
Ειναι πεπεισμένοι οτι μπορούν να αγνοήσουν ή να απομακρύνουν διά της βίας τις ιδέες του σύγχρονου κόσμου.
Δικτάτορες σαν τον Χόσνι Μουμπάρακ πίστευαν οτι μπορούσαν να περιορίσουν τη διάδοση της δημοκρατίας, αλλά τελικά συνειδητοποίησαν οτι τα αστυνομοκρατούμενα κράτη τους ηταν διάτρητα και βραδυκίνητα.Άλλοι,όπως ο Μπασάρ αλ Ασαντ της Συρίας, προσπαθούν μέσω της τακτικής των μαζικών δολοφονιών να καταπνίξουν τη θύελλα του εκσυγχρονισμού.
Αναμφίβολα ,κάποιες απο τις απαντήσεις για την Αραβική Άνοιξη βρίσκονται σε μονοπάτια που ε΄χει η΄δη ακολουθήσει η Ε.Ε , όπως είναι το εμπόριο χωρίς σύνορα,μια τοπική τράπεζα ανασυγκρότησης ίσως ακόμη και μια τελωνειακή ένωση της Βορείου Αφρικής.Ωστόσο, ειναι εξίσου βέβαιο οτι σε αυτες τις εξελίξεις θα προβάλουν σθεναρή αντίσταση οι εκάστοτε χώρες καθώς και οτι θα ανακόπτεται η πρόοδος.
Εν συνόλω, δεν έχουμε καταφέρει να διαμορφώσουμε μια νέα παγκόσμια τα΄ξη που να αντικατροπτίζει την ιλιγγιώδη ταχύτητα με την οποία συντελείται η παγκόσμια ολοκλήρωση.Τα αναπτυσσόμενα κράτη αποκτούν πλούτο πολύ σύντομα , ενώ η Ευρώπη χρειάστηκε αιώνες για να το πετύχει.Θα ακολουθήσει ακόμη πιο εκτεταμένη παγκοσμιοποίηση, όποιες και αν πρόκειται να ειναι οι ντιδράσεις εναντίον της-και σε αυτή τη διαδικασία θα πρωτοστατεί η τεχνολογία.Η σύσταση του G20 αποτελεί απόπειρα σαφέστερης έκφρασης αυτής της πραγματικότητας,ωστόσο η αλήθεια ειναι οτι στις επόμενες δεκαετίες θα πρέπει να δημιουργηθούν περισσότερα θεσμικά όργανα με μεγαλύτερη επιρροή σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο για να αναλάβουν κάποιες απο τις αρμοδιότητες των εθνικών κυβερνήσεων.
Ένα ενιαίο ευρωπαικό υπουργείο Οικονομίας ειναι μια ιδέα αυτής της λογικής.Είμαι βέβαιος ότι κάποια μέρα το έδαφος θα ειναι πρόσφορο για την υλοποίησή της.Τη δεδομένη χρονική περίοδο εντούτοις τα κινήματα που ε΄χουν δυναμική ειναι εθνικιστικά.
Η δύναμη της φυλής να περιορίζει εντός συνόρων επισκιάζει τη δύναμη της τεχνολογίας να ξεπερνά τα σύνορα.Η τεχνολογία, όμως, ειναι αδυσώπητη και στο τέλος θα επικρατήσει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου