Χορός εισαγόμενων συμβούλων

Μάλλον δεν τάραξε τα νερά και δεν προκάλεσε έκπληξη, η ανακοίνωση από το Μέγαρο Μαξίμου ότι ο Τομάζο Πάντοα-Σκιόπα, πρώην υπουργός της κυβέρνησης Ρομάνο Πρόντι και μέλος της πρώτης Εκτελεστικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (1998-2005), αναλαμβάνει σύμβουλος του πρωθυπουργού σε θέματα Οικονομίας.
Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι το τελευταίο διάστημα, δεν είναι λίγες οι φορές που ο Γ. Παπανδρέου ανακοίνωσε ή προανήγγειλε την έλευση επιστημόνων, εμπειρογνωμόνων και προσωπικοτήτων από το εξωτερικό για να συνδράμουν -ως σωτήρες ενίοτε- με τις γνώσεις και την εμπειρία τους, σε διάφορους τομείς.
Πριν καν αναλάβει πρωθυπουργικά καθήκοντα, ως αρχηγός δηλαδή της αξιωματικής αντιπολίτευσης, μιλώντας στη ΔΕΘ (Σεπτέμβρης του 2009), προανήγγειλε την συγκρότηση ομάδας υπό τον Ισπανό αρχιτέκτονα Γιόζεφ Ασεμπίγιο για την εκπόνηση σχεδίου αναμόρφωσης της πρωτεύουσας.
Μια μόλις βδομάδα μετά την εκλογική του νίκη κατέβηκε στην πυρόπληκτη Ηλεία έχοντας στο πλευρό του τον Ισπανό αρχιτέκτονα, τον άνθρωπο που, όπως λένε, έδωσε άλλη όψη στη Βαρκελώνη.
Ο κ. Ασεμπίγιο, είπε ο πρωθυπουργός, θα συμβάλει, μαζί με τους υπουργούς και τους Ελληνες επιστήμονες στην προσπάθεια ανασυγκρότησης της περιοχής. Την επομένη, στο πλαίσιο ενδεχομένως και του επικοινωνιακού παιχνιδιού, συνοδευόμενος και πάλι από τον Γ. Ασεμπίγιο, επισκέφθηκε τις ολυμπιακές εγκαταστάσεις του Ελληνικού και το τάε κβον ντο, για τις οποίες έλεγε ότι λόγω της αδράνειας της προηγούμενης κυβέρνησης έμεναν αναξιοποίητες... Δεσμεύτηκε, τότε, για το άνοιγμα και την αναβάθμιση του παραλιακού μετώπου της Αθήνας.
Πριν από περίπου έναν μήνα, μιλώντας στη Βουλή, ο Γ. Παπανδρέου ανακοίνωσε ότι ο Γιοακίν Πάλμε, επικεφαλής σήμερα του σουηδικού Ινστιτούτου Μελλοντικών Σπουδών και γιος του δολοφονηθέντος Σουηδού πρωθυπουργού, θα ηγηθεί διεθνούς ομάδας που θα αξιολογήσει το προνοιακό σύστημα της χώρας και θα ασχοληθεί με θέματα νέας γενιάς.
Σε ρόλο εκπαιδευτή
Τον Μάρτιο ήταν που έφερε στην Ιπποκράτους σε ρόλο... εκπαιδευτή, τον καθηγητή του Χάρβαρντ Ρόναλντ Χάιφετς, στο σεμινάριο για υπουργούς και στελέχη του ΠΑΣΟΚ που διοργάνωσε το κόμμα -κατόπιν, βέβαια, δικής του πρωτοβουλίας- με αντικείμενο τη διαχείριση κρίσεων.
Είναι συχνές οι επαφές του, λόγω και της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, με τον νομπελίστα οικονομολόγο Τζότζεφ Στίγκλιτς, ενώ πριν από λίγους μήνες, ήταν τον Φεβρουάριο, συγκρότησε επιτροπή διεθνών εμπειρογνωμόνων για τον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας της κυβέρνησης.
Θέλοντας και μη, τα ονόματα των Πάρκερ, Φέδερστοουν, Γουίλκινς, Παγκρότσκι και Μούλγκαν μπήκαν στη ζωή μας. Οι «πέντε σοφοί» καλούνται να καταθέσουν τις προτάσεις τους για τη δομική αναμόρφωση των υπηρεσιών του γραφείου του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης, για το νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας της κυβέρνησης, τη διαδικασία λήψης αποφάσεων και παράλληλα την εμπέδωση της διαδικασίας δημόσιας διαβούλευσης. Να βρουν λύσεις για την αποτελεσματικότερη λειτουργία των κυβερνητικών οργάνων, να αναπτύξουν τις απόψεις τους για την εισαγωγή ενός μεταβατικού μοντέλου στη διαδοχή των κυβερνήσεων, την κατάρτιση κώδικα δεοντολογίας του Υπουργικού Συμβουλίου, την αλλαγή του κανονισμού του, αλλά και για την αξιολόγηση και θεσμοθέτηση των διαδικασιών επιλογής στελεχών σε θέσεις πολιτικής ευθύνης.
Η αποστολή μου δεν είναι να κάνω την Ελλάδα να εφαρμόσει το αυστραλιανό σύστημα, αλλά να προσφέρω περισσότερα εργαλεία, δήλωσε μιλώντας στην εφημερίδα «The Sydney Morning Herald», έναν μήνα μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ένας εκ των πέντε εμπειρογνωμόνων, ο Ρότζερ Γουίλκινς, γενικός γραμματέας της Γενικής Εισαγγελίας (υπ. Δικαιοσύνης) της Αυστραλίας και ειδικός σύμβουλος του Αυστραλού πρωθυπουργού. Θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να υπάρξουν ελληνικές λύσεις στα ελληνικά προβλήματα, ανέφερε και πρόσθεσε, πάντως, ότι «οι φιλοδοξίες του Ελληνα πρωθυπουργού δεν ταιριάζουν με τον διοικητικό μηχανισμό που έχει στη διάθεσή του».
Διακυβέρνηση από Χάρβαρντ
Ο Αμερικανός Ρίτσαρντ Πάρκερ, λέκτορας Δημόσιας Πολιτικής στη Σχολή Διακυβέρνησης του Χάρβαρντ κλήθηκε, επίσης, να δώσει τις συμβουλές του -κάτι που έχει κάνει, άλλωστε, πολλές φορές στο παρελθόν σε επιφανή μέλη του Κογκρέσου, έχοντας τη δική του εταιρεία συμβούλων.
Ο κ. Πάρκερ στο παρελθόν εργάστηκε ως οικονομολόγος για την UNDP (Πρόγραμμα για την Ανάπτυξη του ΟΗΕ), ενώ το 2008 εξελέγη προέδρος της ομάδας πολιτικής δράσης Americans for Democratic Action. Μαζί με τον Σουηδό οικονομολόγο Λέιφ Παγκρότσκι είναι, κάθε χρόνο, μεταξύ των προσκεκλημένων του Συμποσίου της Σύμης και παλιός γνώριμος του πρωθυπουργού. Ο έτερος κ. Παγκρότσκι, βουλευτής σήμερα της αντιπολίτευσης στο σουηδικό Κοινοβούλιο υπήρξε για χρόνια μέλος των κυβερνήσεων του Γκόραν Πέρσον. Διετέλεσε υπουργός Βιομηχανίας και Εμπορίου και στη συνέχεια υπουργός Εκπαίδευσης και Πολιτισμού.
Εχει γραφτεί για τον Τζεφ Μούλγκαν ότι εκπαιδεύτηκε ως βουδιστής μοναχός στη Σρι Λάνκα. Το σίγουρο πάντως είναι ότι ο κ. Μούλγκαν, με διδακτορικό στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, διατέλεσε για χρόνια σύμβουλος του Τόνι Μπλερ και επικεφαλής στρατηγικού σχεδιασμού στο πρωθυπουργικό γραφείο. Υπήρξε συνιδρυτής το 1993, μαζί με στελέχη του περιοδικού «Marxism Today», του εκδοτικού οίκου ή αλλιώς της βάσης προβληματισμού Demos. Το 1997, μιλώντας στην «Ε», εξέφρασε την άποψη ότι «η προσπάθεια κατανόησης του νέου περιβάλλοντος στο οποίο ζούμε και ο τρόπος με τον οποίο αντιδρούμε είναι έντονα πολιτικοποιημένος, αν και δεν έχει καμία σχέση με τα χρεοκοπημένα πια κουτιά "Αριστερά" και "Δεξιά" που μας κληροδότησε η Γαλλική Επανάσταση. Αφορά τον χώρο των λύσεων και όχι της καταγραφής των προβλημάτων. Αφορά κρίσεις και όχι απλώς την αποστασιοποιημένη παρατήρηση».
Ο Κέβιν Φέδερστοουν είναι καθηγητής σύγχρονων Ελληνικών Σπουδών και διευθυντής του ελληνικού Παρατηρητηρίου στο London School of Economics με μεγάλο συγγραφικό και ερευνητικό έργο, όσον αφορά τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της σύγχρονης Ελλάδας.
Βιογραφικό και κριτική
Οσο για το νέο πρόσωπο, τον Τομάζο Πάντοα-Σκιόπα, που προστέθηκε αυτήν τη βδομάδα στο δίκτυο των (επίσημων ή άτυπων) συμβούλων του πρωθυπουργού ένα είναι σίγουρο: έχει πλούσιο βιογραφικό: υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών της Ιταλίας (2006-2008) και πρόεδρος της Υπουργικής Επιτροπής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (2007-2008), γενικός διευθυντής Οικονομικών και Χρηματοδοτικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (1979-1983). Διετέλεσε στο παρελθόν γραμματέας της Μεικτής Επιτροπής Delors, πρόεδρος της Συμβουλευτικής Επιτροπής Τραπεζών της Ε.Ε., πρόεδρος της Επιτροπής της Βασιλείας για την τραπεζική εποπτεία και πρόεδρος της Επιτροπής Πληρωμής και Συστημάτων Διακανονισμού. Σήμερα, είναι πρόεδρος της Notre Europe και του Promontory Financial Group. Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο Μποκόνι Λουίτζι στο Μιλάνο και έκανε μάστερ στο ΜΙΤ των ΗΠΑ.
Δεν είναι πρώτη φορά, από την ίδρυση του ελληνικού κράτους που ξένοι σύμβουλοι και ειδικοί φτάνουν στη χώρα για να δώσουν τα «φώτα» τους. Μια αναδρομή στην Ιστορία αρκεί. Τι σηματοδοτεί η έλευσή τους και τι θα φέρει τούτη τη φορά μένει να το δούμε, μαζί και με κάποιες λεπτομέρειες που δεν έχουν ακόμη διευκρινιστεί. Μια απ' αυτές: η αμοιβή τους. Το σίγουρο είναι πάντως ότι δεν λείπουν και τα σκωπτικά σχόλια από την πλευρά τουλάχιστον της αντιπολίτευσης. «Ο κ. Σκιόπα ως εκ του ρόλου και της διαδρομής του θα παίξει εκ των πραγμάτων τον ρόλο του άτυπου "υπερπρωθυπουργού" της 30μελούς άτυπης αλλά πραγματικής "υπερκυβέρνησης" των ελεγκτών της Ευρωπαϊκής Ενωσης -Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας - Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Η χώρα έχει παραδοθεί απολύτως στο έλεος των διεθνών κεφαλαιαγορών», δήλωσε τις προάλλες ο Παναγιώτης Λαφαζάνης, κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ. *

Βαρβάρα Τερζάκη
Άρθρο ΜΑΡΙΑΣ ΔΕΔΕ-εφ. Ελευθεροτυπία, 07-08-2010