ΜΠΙΛ ΜΠΑΙΝΑ, Μπανγκλαντές- Τα ποτάμια που κατεβαίνουν από τα Ιμαλάια πλημμυρίζουν για πολλούς μήνες, ή ακόμα και για πολλά χρόνια, τα χωράφια που βρίσκονται στο δέλτα τους. Και κουβαλάνε, από πολύ μακριά, τόνους λάσπη και άμμο.
Το ίζημα που μεταφέρει ο ποταμός φτάνει μέχρι τον Κόλπο της Βεγκάλης. Μια τυχαία ανακάλυψη των απελπισμένων κατοίκων της περιοχής, όμως, εδώ στο δέλτα των ποταμών, μπορεί να βοηθήσει το Μπανγκλαντές να εκμεταλλευτεί αυτήν τη σκούρα, πλούσια λάσπη των Ιμαλαίων για να προστατευτεί από τη θάλασσα, η στάθμη της οποίας ανεβαίνει συνεχώς και να βελτιώσει την αγροτική οικονομία του.
Αντί να αφήνει τη λάσπη να επικάθεται όπου τύχει, το Μπανγκλαντές έχει αρχίσει να τη διοχετεύει όπου χρειάζεται: σε χωράφια που πιθανόν να πλημμύριζαν ή δημιουργώντας νέες καλλιεργήσιμες εκτάσεις κοντά στις ακτές.
Οι προσπάθειες βρίσκονταν ακόμα σε πειραματικό στάδιο και έχουν περιοριστεί σε μικ΄ρα κομμάτια γης, χωρίς να είναι πάντα ελπιδοφόρες. Επιπλέον, ενισχύονται οι φόβοι ότι με τη στάθμη της θάλασσας να ανεβαίνει συνεχώς, τα νερά θα πνίξουν σύντομα ολόκληρες περιοχές του Μπανγκλαντες. Υπάρχουν όμως και ενδείξεις ότι αυτή η χώρα, την οποία πολλοί θεωρούν εντελώς ανοχύρωτη στις κλιματικές αλλαγές μπορεί να ανακάμψει.
«Είναι πολλά αυτά που μπορεί να κάνει κανείς, εκμεταλλευόμενος το ίζημα που μεταφέρουν τα ποτάμια», λέι η Μπέα Μ. Τεν Τάσερ, πρεσβευτής της Ολλανδίας στο Μπανγκλαντές. Η Ολλανδία, έχοντας πείρα σ’αυτά τα θέματα, βοηθά το Μπανγκλαντές στα έργα διαχείρησης υδάτων. «Είναι σαν να ανακαλύψαμε διαμάντια», δηλώνει η κ. Τάσερ. «Και καλό είναι να τα εκμεταλλευτούμε».
Οι σκεπτικιστές θεωρούν τρέλα να περιμένει κανείς ότι η επικάθιση λάσπης μπορεί να σώσει τη χώρα. Πρόκειται, υποστηρίζουν, για μια διαδικασία που χρειάζεται χρόνια ή και αιώνες. «Φυσικά, αν έχεις χρόνο να περιμένεις, όλα γίνονται από μόνα τους», ισχυρίζεται ο Ατίκ Ραχμάν του Κέντρου Προηγμένων Μελετών του Μπανγκλαντές. Η χώρα του, όπως λέει, δεν μπορεί να περιμένει.
Το πείραμα εκμετάλλευσης του ιζήματος έχει πάντως απτά αποτελέσματα στο Μπίλ Μπαινά, μια περιοχή που εκτείνεται σε περίπου 240 εκτάρια στις όχθες του ποταμού Χαρί, παραποτάμου του Γάγγη, 90 χλμ. Από τον κόλπο της Βεγκάλης.
Πρίν από 10 χρόνια, μια καταστροφική πλημμύρα είχε αφήσει αυτό το «πιάτο γής» - «μπιλ» στα μπεγκάλι – γεμάτο νερό. Τίποτα δεν φύτρωνε πια εκεί, θυμάται ο Αμπντούλ Λατίφ, 56 ετών σήμερα. Τα σπίτια είχαν βουλιάξει και το ποτάμι ήταν τόσο βαρύ από τη λάσπη που τα νερά του έμοιαζαν με βάλτο.
Ένα βράδυ, απελπισμένος από την προσπάθεια του να αντλήσει το νερό ο κ. Λατίφ και οι γείτονες του άνοιξαν μια τρύπα στα προσχώματα που είχαν δημιουργηθεί από τη λάσπη. Παρακολούθησαν το νερό να φεύγει. Κι, έπειτα, είδαν τη γη να γεμίζει μ’αυτό το ίζημα, που προερχόταν από το ποτάμι.
Όταν ο επικεφαλής μηχανικός του ντόπιου υδραγωγείου, ο σείχης Νουρούλ Αλά, ήρθε να κάνει τις απαραίτητες μετρήσεις, είδε ότι σε τέσσερα χρόνια το έδαφος στο Μπιλ Μπαινα είχε ανέβει κατά ένα μέτρο. Σήμερα, η περιοχή έχει εξελιχτεί σε μια ζώνη αποτελούμενη απο ορυζώνες, αλλά και ιχθυοκαλλιέργειες.
Η απλή εκμετάλλευση του ιζήματος του ποταμού δεν είχε στόχο την προστασία από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, αλλά ο κ. Αλά είναι πεπεισμένος ότι μπορεί να συμβάλει και σε αυτό. «Πιστεύω ότι ‘ανεβάζοντας’ πιο ψηλά τη γη, σίγουρα θα έχουμε κάποια αποτελέσματα», υποστηρίζει. «και αν έχουμε τη δυνατότητα να ανυψώσουμε τη γη, τότε όλα μπορούν να γίνουν».
Bαρβάρα Τερζάκη
Άρθρο Somini Sengupta - Εφ. Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, The New York Times, 26-04-2009
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου