[Το στίγμα της ημέρας] Διδάγματα από τη νίκη του Ολάντ

TA NEA  07.05.2012

Του Μιχάλη Μητσού

 Την παραμονή του χθεσινού κρίσιμου δεύτερου γύρου των γαλλικών προεδρικών εκλογών, οι δύο μεγαλύτερες εφημερίδες του προοδευτικού χώρου της Γαλλίας κυκλοφόρησαν με πολύ προσεκτικά πρωτοσέλιδα. Η Μοντ αναφερόταν στην «τρελή ελπίδα του Σαρκοζί» και η Λιμπερασιόν έγραφε ότι «αυτή την Κυριακή όλα είναι πιθανά». Η διαφορά ανάμεσα στον απερχόμενο Πρόεδρο και τον Ολάντ είχε αρχίσει να μειώνεται επικίνδυνα και οι αναλυτές σημείωναν ότι, αν έχανε ο Σοσιαλιστής, αυτό θα οφειλόταν στην επιμονή του να ψηφίζουν οι μετανάστες στις δημοτικές εκλογές.

Ωστόσο ο Σοσιαλιστής δεν έχασε. Νίκησε δύσκολα αλλά καθαρά. Και η Γαλλία, μαζί με όλη την Ευρώπη, υποκλίθηκε σε έναν πολιτικό που διακρίνεται πάνω απ' όλα για τη συνέπεια των λόγων και των πράξεών του. Που είναι προσκολλημένος εδώ και χρόνια στο σοσιαλιστικό ιδεώδες χωρίς στρογγυλέματα και αναθεωρήσεις. Που διατήρησε ακριβώς τις ίδιες απόψεις σε όλη τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας. Που δεν άλλαξε τη θέση του για τους μετανάστες ούτε όταν η εκλογή του έφτασε να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη στάση των 6,5 εκατ. ψηφοφόρων της Μαρίν Λεπέν. Να ένα πρώτο, μεγάλο μάθημα για τους έλληνες πολιτικούς.

Δικαιοσύνη. Την ώρα που η Ελλάδα παρακολουθούσε έκπληκτη και εμφανώς φοβισμένη τα δικά της εκλογικά αποτελέσματα, ο Φρανσουά Ολάντ έλεγε στην επινίκια ομιλία του, στην Τιλ, μερικά πολύ σημαντικά και πολύ ουσιαστικά πράγματα. Πρώτον, ζήτησε να κριθεί σε δύο τομείς: τη δικαιοσύνη και τη νεολαία. Η επιλογή αυτών των τομέων είναι πολύ χαρακτηριστική της προσωπικότητάς του, των ιδεών του και των προθέσεών του. Τα ελλείμματα πρέπει, φυσικά, να μειωθούν. Προέχουν όμως η κοινωνική δικαιοσύνη και η εξασφάλιση μιας προοπτικής για τους νέους. Ενας γάλλος Σοσιαλιστής έχει σήμερα την πολυτέλεια να το διακηρύσσει, ένας έλληνας Σοσιαλιστής θα έπρεπε με κάποιο τρόπο να έχει φροντίσει να μην το παραδώσει στους λαϊκιστές.

Το δεύτερο και εξαιρετικά σημαντικό που είπε ο Ολάντ είναι ότι πλέον η λιτότητα δεν μπορεί να αποτελεί τη μοίρα της Ευρώπης. Χρειάζονται επειγόντως κίνητρα για την ανάπτυξη και αυτό θα θέσει το συντομότερο στις επαφές του με τους ευρωπαίους ηγέτες, και πρώτα με την καγκελάριο Μέρκελ. Χρειάζεται να δοθεί μια διέξοδος στους βασανισμένους λαούς της Ευρώπης, και κυρίως του Νότου. «Η λιτότητα οδηγεί στην απελπισία, η οποία με τη σειρά της ενισχύει την ακροδεξιά», είχε τονίσει σε παλαιότερες δηλώσεις του ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος της Γαλλίας. Τραγικότερη απόδειξη, η εισβολή των νεοναζί - με δημοκρατικά μέσα, φυσικά - στην ελληνική Βουλή.

Η τρίτη δήλωση του χθεσινού νικητή είναι συγκινητική και συνάμα ουσιαστική: «Ναι, δεν ντρέπομαι να το πω, είμαι Σοσιαλιστής». Ηταν από πολύ νέος Σοσιαλιστής ο Φρανσουά Ολάντ, το χρωστάει στη μητέρα του, που ήταν φανατική οπαδός του Μιτεράν, και όχι βέβαια στον πατέρα του, που ήταν ακροδεξιός.

Αλλά ο σοσιαλισμός του δεν ταυτίζεται με τον κρατισμό, που με τη σειρά του τροφοδοτεί τη διαφθορά και την πελατειοκρατία. Είναι ένας σοσιαλισμός που δίνει έμφαση στην ισότητα, τη συνεργασία, την τεχνολογική πρόοδο και στην οικολογία, ενώ χαράζει μια σαφή διαχωριστική γραμμή. «Ο αντίπαλός μου», λέει ο Ολάντ, «είναι οι χρηματοπιστωτικές αγορές». Είναι αλήθεια ότι οι Γάλλοι έχουν την πολυτέλεια να είναι σαφείς - και πάλι όμως το στοιχείο αυτό θα μπορούσε να είναι πιο εμφανές στην ελληνική πολιτική σκηνή. Οι ψηφοφόροι το εκτιμούν. Θα μπορέσει ο νέος Πρόεδρος της Γαλλίας να αλλάξει τη ρότα της Ευρώπης; Δεν είναι σίγουρο. Το σίγουρο είναι ότι θα το προσπαθήσει. Ο μέντοράς του, ο Φρανσουά Μιτεράν, πούλησε την ψυχή του ύστερα από μόλις ένα χρόνο στην εξουσία. Δεκαεπτά χρόνια μετά την αποχώρησή του από την Προεδρία, ο λιγότερο χαρισματικός συνονόματός του υπόσχεται να είναι πιο συνεπής, πιο τίμιος, πιο «φυσιολογικός».

Το περιμένουμε και το ελπίζουμε. Οχι επειδή έχει τη δυνατότητα να σώσει ένα λαό που δείχνει ότι δεν θέλει να σωθεί. Αλλά επειδή μπορεί να πείσει τους φανατικούς στην Ευρώπη ότι έχουν και εκείνοι ευθύνη για την κατάντια μας.