[Πρόσωπα] Ο προφήτης της κλιματικής αλλαγής

TA NEA  08.05.2012

Του Γιώργου Αγγελόπουλου

 

Πριν από 20 χρόνια σαν σήμερα, στις 9 Μαΐου 1992, οι αντιπρόσωποι 143 χωρών ολοκλήρωναν στη Νέα Υόρκη τη σύνταξη της σύμβασης-πλαίσιο του ΟΗΕ για τις κλιματικές αλλαγές, που λίγες εβδομάδες αργότερα υιοθετήθηκε στο Ρίο από την Παγκόσμια Σύνοδο Κορυφής για τη Γη. Ο Τζέιμς Χάνσεν είχε σημαντικό ρόλο στη σύνταξη της σύμβασης αυτής. Διευθυντής του κύριου εργαστηρίου κλιματολογίας της NASA, είναι ο πρώτος επιστήμονας που ήδη από το 1988 είχε σημάνει συναγερμό για τους κινδύνους από την κλιματική αλλαγή. Τώρα, σε μια νέα επιστημονική διατριβή, καλεί τις κυβερνήσεις του κόσμου να πάψουν να επιδοτούν τα ορυκτά καύσιμα με δημόσια κεφάλαια.

Ο 71 ετών Χάνσεν, διευθυντής του Ινστιτούτου Γκόνταρντ της NASA, υπολόγισε πως οι επιδοτήσεις που χορηγούνται σε όλο τον κόσμο σε εταιρείες πετρελαίου, άνθρακα και φυσικού αερίου φτάνουν τα 400 ώς 500 δισ. δολάρια ετησίως. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί σε περίπου 370 ευρώ για κάθε άνθρωπο στον πλανήτη, τη στιγμή που οι εν λόγω εταιρείες δεν κάνουν τίποτε για να καλύψουν το κοινωνικό κόστος των δραστηριοτήτων τους. Η ρύπανση του αέρα και των υδάτων από την εξόρυξη και την καύση ορυκτών καυσίμων σκοτώνει περισσότερους από ένα εκατομμύριο ανθρώπους τον χρόνο και επηρεάζει την υγεία πολύ περισσότερων. Αλλά το μεγαλύτερο κόστος είναι η αλλαγή του κλίματος που επιφέρει η χρήση των καυσίμων αυτών, την οποία οι παγκόσμιοι πολιτικοί ηγέτες δεν επιδιώκουν να περιορίσουν εξαιτίας «της ανάρμοστης επιρροής των ειδικών οικονομικών συμφερόντων στις κυβερνητικές πολιτικές», με άλλα λόγια, εξαιτίας των απροκάλυπτων και συγκαλυμμένων πιέσεων που ασκούν σε πολιτικούς και πολιτικά κόμματα η βιομηχανία των ορυκτών καυσίμων και όσοι κερδίζουν απλο αυτή, γράφει ο Χάνσεν.

Ο αμερικανός κλιματολόγος και οι άλλοι επιστήμονες που συνυπογράφουν τη διατριβή υποστηρίζουν πως, όπως το δουλεμπόριο ήταν «μια αδικία που έγινε από μια φυλή ανθρώπων εις βάρος μιας άλλης», έτσι και η κλιματική αλλαγή είναι «μια αδικία που διαπράττεται από μια γενιά εις βάρος όλων των επόμενων». «Αρχίζει η περίοδος των συνεπειών», τονίζουν. «Αν δεν ζητήσουμε τώρα μια αλλαγή πορείας, η ευθύνη θα πέσει πάνω μας, στη σημερινή γενιά των ενηλίκων. Οι γονείς μας δεν ήξεραν ότι οι πράξεις τους μπορεί να βλάψουν τις μελλοντικές γενιές. Εμείς μπορούμε μόνο να προσποιηθούμε πως δεν ξέρουμε. Και αυτό είναι ασυγχώρητο».

Οι θέσεις του Χάνσεν δεν αρέσουν στους Ρεπουμπλικανούς, για τους οποίους η αμφισβήτηση των πετρελαϊκών εταιρειών είναι σχεδόν αντιαμερικανική… Ομως έχει εχθρούς και μεταξύ των οικολόγων, επειδή τάσσεται υπέρ των πυρηνικών αντιδραστήρων τέταρτης γενιάς. Εκείνος συνεχίζει πάντως να λέει αυτό που πιστεύει πως πρέπει να πει. Και, όπως επισημαίνει στη «Λε Μοντ» ο κλιματολόγος Μάικλ Μαν του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, «το πρόβλημα με τον Τζιμ είναι πως μέχρι τώρα είχε δίκιο…».