Οπου όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά

Το καλοκαίρι μας τραβάει απ' τα ρουθούνια.
Μάλιστα, με τις αλληγορίες καταλαβαίνει κανείς ότι τα πολλά λόγια είναι πλούτος.
Ζούσε κάποτε σ' ένα βασίλειο του Καυκάσου μια χαριτωμένη πριγκίπισσα ονόματι Βιρισάτ, η οποία, παρακαλώ, όταν την φλέρταρε κάποιος, του έλεγε:
«ΕΣΕΝΑ θα παντρευτώ, ΕΦΟΣΟΝ μου προτείνεις το ιδεώδες νησί για τον μήνα του μέλιτος!» Και το σύνθημα ήταν: «ΑΝ ΘΕΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΙΑΚΟΠΕΣ, Ο ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ ΕΙΝΑΙ Η ΠΛΕΟΝ ΣΥΜΦΕΡΟΥΣΑ ΕΠΙΛΟΓΗ». Διόλου δεν της περνούσε απ' τον νου ότι νησί είναι αυτό που πρέπει να εξαιρεθεί ώστε να έχει ένας χάρτης λογικό νόημα.
Εν πάση περιπτώσει, μια και κανένα απ' τα προτεινόμενα νησιά δεν της θύμιζε τον παράδεισο, είχε αυτή η συγκεκριμένη πριγκίπισσα εξασφαλίσει την ησυχία της. Οι δε μνηστήρες χτυπούσαν, έκτοτε, το κεφάλι τους στον λεγόμενο «τοίχο της γλώσσας». Έτσι, ο ένας της έλεγε για τις Κυκλάδες κι ο άλλος για τα νησιά Ανταμάν, όπου οι άνθρωποι κοιμούνταν έχοντας κάτω απ' το μαξιλάρι τους ένα σανδάλι, ενώ ο τρίτος εκθείαζε τα νησιά Νικομπάρ, όπου αν κάποιος είχε αντίρρηση όφειλε να μιλήσει εδώ και τώρα (εκεί και τότε) αλλιώς θα σώπαινε για πάντα. Κι ένας τέταρτος υποσχόταν ονειρεμένα ξενύχτια στα νησιά Χαλιντάν, στις ακτές της Περσίας, όπου τα μονοπάτια των κήπων ήταν σχεδιασμένα ούτως ώστε ο επισκέπτης να ακούει τον αντίλαλο της ερήμου να πλησιάζει ή να απομακρύνεται, αναλόγως του αν ήταν εσωστρεφής ή εξωστρεφής.
Στις 30 Μαΐου, κάποιος έκανε λόγο για τα νησιά Τρινιδάδ και Τομπάγκο, όπου οι ντόπιοι έτρωγαν ορχιδέες και όπου το πρόσφατο παρελθόν έβγαινε τα απογεύματα βόλτα στην παραλία.
Ένας άλλος αναφέρθηκε στις νήσους του Έβενου.
Αλλος πάλι έπλεκε το εγκώμιο της νήσου Μαδαγασκάρης. Κι άλλος περιέγραφε με τα πιο φωτεινά χρώματα τα νησάκια Καριμάν του Ινδικού. Κι άλλος τα νησιά Τρέμιτι και Γκαργκάνο, που ανάμεσά τους βρίσκεται το ναυάγιο του Λίμπερτι. Κι άλλος τα νησιά Λαβέτσι και Καβάλο, ανάμεσα στα οποία εκτείνεται θαλάσσιο πάρκο για την προστασία ειδών που απειλούνται με εξαφάνιση, όπως το πτηνό πετρίτης και τα παιδιά. Κι άλλος της πρότεινε να πάνε στην ατόλη Τουανάκι, ένα από τα νησιά του συμπλέγματος Κουκ, που βυθίστηκε στον ωκεανό μαζί με τους 13.000 κατοίκους του στο δεύτερο μισό του προπερασμένου αιώνα. Οπότε η Βιρισάτ ρώτησε:
«Καλέ, σε νησί που δεν υπάρχει θα πάμε;»
«Έχεις δίκιο» συμφώνησε ο μνηστήρας. «Τι θα έλεγες για τα νησιά Φίτζι;»
«Εκεί πάνε οι ταούλτ [= η πλέμπα, οι πληβείοι]...»
«Στην Μπόρα Μπόρα, μήπως;»
«Θα αστειεύεσαι!»
«Μήπως στο νησί Φερνάντο, όπου ο βυθός είναι γεμάτος αψίδες;»
«Αυτό μού έλειπε, άσεμνε μνηστήρα!»
«Τι λες για τις νήσους Κέιμαν, όπου κανείς δεν φορολογείται;»
«ΤΡΕΛΑΘΗΚΕΣ, παιδάκι μου;;;»
Κι άλλος της μίλαγε για το νησί Κραμπ, όπου λειτουργούσαν τα εργαστήρια του δόκτορος Νο.
Κι άλλος για το νησί Λαμπεντούζα, όπου το πράγμα συμπίπτει σταθερά με τη νοητική του παράσταση κι οι παραλίες είναι γεμάτες με πινακίδες:
Π Ρ Ο Σ Ο Χ Η
ADAEQUATIO REI ΕΤ ENTELLECTUS
Και άλλοι έλεγαν στην πριγκίπισσα τα καλύτερα λόγια για τα Κύθηρα και για την Κύπρο και για την Κέρκυρα ή την Τενερίφη ή τις νήσους που ονομάζονταν Μπίμινι ή και για την ίδια την Αφρική. Ομως κανένας απ' αυτούς τους τετριμμένους προορισμούς δεν τη συγκινούσε. Οι εξυπνότεροι νέοι άντρες της χώρας έψαχναν απ' το πρωί ώς το βράδυ στους χάρτες και διέγραφαν μ' ένα Χ τα θέρετρα που είχαν ήδη προταθεί και απορριφθεί.
Εμφανίστηκε στη συνέχεια ο πρίγκιπας της Μονεμβασιάς, ονόματι Ιωάννης, και της μίλησε για το Κίανον, ένα νησάκι που βρισκόταν λέει στο μέσον ακριβώς του διανύσματος το οποίο ενώνει καθέτως, σε ευθεία γραμμή, το νοτιότερο σημείο της Κρήτης με την Αίγυπτο. Εντούτοις, κανένας ξένος δεν το είχε επισκεφθεί ακόμη, δεδομένου ότι ήταν αδύνατο για οποιοδήποτε πλοίο να κινηθεί αυστηρά σε ευθεία γραμμή. Τέτοιο αγκυροβόλιο, εν ολίγοις, το συναντούσε κανείς μπροστά του μόνον κατά τύχη, έστω ειρωνική. Διαβεβαίωσε επίσης ο έλληνας πρίγκιπας ότι στο Κίανον ζούσαν κάποτε μικροσκοπικά φτερωτά άλογα, που έφτιαχναν τις φωλιές τους πάνω στο μοναδικό δέντρο του νησιού. Και ότι το νησί, παρ' ότι ξερό, ή ίσως ειδικά γι' αυτό, θεωρούνταν το τέλειο κρησφύγετο για ερωτευμένους που ήξεραν πώς να υγραίνουν τα χείλη τους.
Σαγηνευμένη, η πριγκίπισσα τον κοίταξε στη βάση της μύτης, ανάμεσα απ' τα μάτια, και είπε ψιθυρίζοντας: «Αφού δεν ξέρεις πού βόσκει η ευτυχία, ζουμερέ μου μνηστήρα, αποφασίζω να σ' ακολουθήσω όχι μόνον σε νησί αλλά και σε λίμνη».
«Ωωωωωωω...» είπε εκείνος. «Μόνον που, αν πρόκειται να πάμε στο Κίανον, καλόν είναι να φύγουμε το ταχύτερο, πριν ανακαλύψουν το νησί οι Αγγλογάλλοι. Έτσι κάνουν αυτοί, πρώτα στέλνουν εξερευνητές, μετά ιεραποστόλους, κατόπιν εμπόρους, ύστερα τον στρατό και έπειτα τους τουρίστες». Κι αφού παντρεύτηκαν έφυγαν μ' ένα κότερο τελευταίας τεχνολογίας που νοίκιασε ο γαμπρός από το Πορτ Σαΐντ, με κατεύθυνση Κρήτη-Κίανον. Και καθώς λικνίζονταν στο κύμα, στην καρδιά της άπνοιας, περιτριγυρισμένοι από θάλασσα, δίχως να βλέπουν ίχνος στεριάς, ο Ιωάννης έδενε το πηδάλιο και άρπαζε τα κιάλια, όμως το Κίανον δεν φαινόταν στον ορίζοντα. Έψαχναν κι έψαχναν άνευ αποτελέσματος, διότι λέγεται ότι ή θα ψάχνεις ή θα βρίσκεις, και τα δύο δεν γίνεται. Επομένως, ο πρίγκιπας παρηγορούσε τη γυναίκα του ως εξής:
«Κοιμήσου, αλατοκόριτσο. Όπου να 'ναι φτάνουμε...» Κι εκείνη είχε γίνει σαν φρύγανο απ' την ηλιοθεραπεία, ενώ, στο τέλος, άρχισε να διαμαρτύρεται προβλέποντας ότι θα ξεμείνει από αντιηλιακό. Και όπως ο μουσικός, πριν αγγίξει το όργανο, τρίβει τα δάχτυλά του μ' ένα κομμάτι κεχριμπάρι, ο πρίγκιπας (πριν αγγίξει το όργανό του) έτριβε τα δάχτυλά του με το δέρμα της πλάτης της Βιρισάτ. Φυσικά, παρά τα «άααααχχχ!» και «ώωωωχχχ!», ακόμη ψάχνουν για το Κίανον. Διότι λέγεται ότι ή θα αγαπάς ή θα ταξιδεύεις, και τα δύο δεν γίνεται.
Αν ο αγώνας είναι δίκαιος, περιττεύει, αφού η δικαίωση είν' εφικτή και χωρίς αγώνα (αλλιώς, πόσο δίκαιη δικαίωση θα 'ταν;). Άρα πρέπει ο αγώνας να είναι άδικος.

Βαρβάρα Τερζάκη
Άρθρο ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΑΡΑΝΙΤΣΗ-εφ. Ελευθεροτυπία, 30-05-2010