Βελτιώνοντας την εικόνα της παραλίας του Ρίο

Ριο Ντε Τζανεΐρο – Ο Λουίς Φερνάντο Μπενσιμόν χαμογέλασε με ευχαρίστηση, καθώς κοίταξε από μακριά τα νερά της φημισμένης παραλίας Ιπανέμα του Ρίο και τα όμορφα κορμιά που έκανανηλιοθεραπεία εκεί, λίγες μέρες πριν αρχίσει το εκρηκτικό καρναβάλι της περιοχής.
Ο κ. Μπενσιμόν , αντίθετα, έμεινε κατάπληκτος με τους πορτοκαλί σκουπιδοτενεκέδες, που ήταν παραταγμένοι στη μέση της παραλίας, και με τις χημικές τουαλέτες, που βρίσκονταν κατά μήκος του πεζοδρομίου.
«Ποτέ δεν έχω ξαναδεί την παραλία τόσο καθαρή και φροντισμένη», είπε ο 45 χρονος κ. Μπενσιμόν, που κατάγεται από το Ρίο, αλλά έφυγε από εκεί πριν από 22 χρόνια. «Έχει βελτιωθεί πολύ». Οι παραλίες του Ρίο υποβάλλονται σε διαδικασίες βελτίωσης, χάρη στο πρόγραμμα «Shock Order», που ακολούθησε ο νέος δήμαρχος της πόλης, Εντουάρτο Παές.
Ωστόσο, σχετικά με την αποκατάσταση της τάξης-μια «προθέρμανση», κάθε λογής, για τους Ολυμπιακούς Αγώνες που θα διοργανώσει η πόλη- ο κ. Παές συνθλίβει κάποιες από τις ιστορικές παραδόσεις της παραλίας και προσεχώς εκατιντάδες, εάν όχι χιλιάδες μικροπωλητές, που εργάζονται στην παραλία, θα μείνουν χωρίς δουλειά.
Η παραλία του Ρίο είναι το κοινωνικό επίκεντρο της πόλης, το μέρος όπου πολλοί κάτοικοι περνούν όλο τους το καλοκαίρι με φίλους και συγγενείς.
Πλήθος μικροπωλητών δεν σταματούν να κινούνται σε ολόκληρη την παραλία, φωνάζοντας δυνατά την πραμάτεια τους: πιτούλες γεμισμένες με κρέας, χυμός καρύδας και φούστες με έντονα χρώματα. Σε σκηνές κατά μήκος της παραλίας, μικροπωλητές φτι΄χνουν καϊπιρίνια και προσφέρουν χαλαρωτικό μασάζ.
Οι δημόσιοι χώροι διαμορφώνουν αυτό που οι κάτοικοι του Ρίο ονομάζουν «ψυχή της Καριόκα», είπε ο Παές. Ωστόσο τα τελευταία χρόνια, οι κάτοικοι «πέρασαν τόσο πολύ χρόνο σε αυτό το σημόσιο χώρο που άρχισαν να θέλουν να τον εκμεταλευτούν σαν να ήταν δικός τους», είπε ο δήμαρχος.
Για λόγους υγείας, ο δήμαρχος απαγόρευσε την πώληση πρόσφατα μαγειρεμένων φαγητών στην παραλία. Επίσης για λόγους ασφαλείας, απαγορεύτηκε στους λουόμενους να παίζουν ρακέτες ή ποδόσφαιρο κοντά στο νερό από τις 8 το πρωί ώς τις 5 το απόγευμα.
Στη Βραζιλία μερικα μέσα ενημέρωσης χλεύασαν τα καινούργια μέτρα. Μια εφημερίδα , η «Ο Globo», αποκάλεσε τις καινούργιες ρυθμίσεις «απαρτχαιντ». Σε πολλές περιπτώσεις όμως, η πόλη απλά ενισχύει ήδη υπάρχοντες νόμους, είπε ο Ροντρίγκο Μπέθλεμ, γραμματέας δημόσιας τάξης του Ρίο.
«Δεν μπορούμε να φιλοξενήσουμε το Παγκόσμιο Κύπελλο το 2014 και τους Ολυμπιακούς Αγώνες το 2016 και η πόλη μας να μην είναι έτοιμη να αντεπεξέλθει με την εφαρμογή δικών της κανόνων», είπε ο κ. Μπέθλεμ.
Ο 38χρονος κ. Μπεθλεμ είπε ότι το πρόγραμμα «Shock Order», από τις αρχές Δεκεμβρίου, εφαρμόζεται σε αυτό που αποκάλεσε «η υποδειγματική παραλία», ένα τμήμα 4 χιλιομέτρων από το Απροαδόρ μέχρι το Λεμπλόν. Μέχρι τον επόμενο χρόνο, η πόλη σκοπεύει να εφαρμόσει το πρόγραμμα σε όλες τις παραλίες του Ρίο, που φτάνουν συνολικά τα 40 χιλιόμετρα.
Στην παραλία Ιπανέμα, ο 18χρονος Εντιβαν Μπριτο ωτο Νασκιμέντο είπε ότι ανώτατοι υπάλληλοι είχαν προειδοποιήσει για αιφνιδιαστικές επιθεωρήσεις και ότι εάν έπιαναν πωλητές να πουλούν μολυσμένο νερό, θα προέβαιναν σε κατασχέσεις.
«Γι’αυτό εργαζόμαστε προσεκτικά, αποστειρώνοντας όλο τον εξοπλισμό μας», τόνισε. «Είμαστε βιοπαλαιστές που ζούμε στις φτωχογειτονιές του Ρίο και αυτή η δουλειά είναι μέσο επιβίωσης για όλους μας».
Παρά τις διάφορες ανησυχίες, πολλοί κάτοικοι του Ρίο επιδοκιμάζουν το «Shock Order». «Λίγη τάξη δεν βλάπτει, ακόμη και στο Ρίο», υποστήριξε ο 19χρονος Ματέους Αλμειδα, καθώς ετοιμαζόταν να κάνει σερφινγκ στα νερά της παραλίας Ιπανέμα. «Οι άνθρωποι προσαρμόζονται».

Βαρβάρα Τερζάκη
Άρθρο Alexei Barrionuevo-εφ. Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, The New York Times, 21-02-2010