Δρόμοι

Μια επιστροφή...
... της Ιστορίας διαπιστώνει κανείς στις περιπέτειες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, καθώς προσπαθεί να σώσει το νόµισµά της από την κρίση. Σε κάθε της κίνηση είναισαν να υπενθυµίζει – σε όσους θέλουν να ξεχάσουν – πως είναι χτισµένη γύρω από έναν γερµανικό πυρήνα: στον τρόπο που αντιµετωπίζει τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες (σανένα Lebensraum), στις συµµαχίες που διαµορφώνει στο εσωτερικό της (Αυστρία - Γερµανία σε ένα νέο Anschluss), ακόµη και στον τρόπο που αντιλαµβάνεται το ευρώ (σαν ένα Deutsche mark που πρέπει πάντα να µένει ισχυρό).

Η νοοτροπία...
... αυτή όµως υπονοµεύει την ίδια τη σύλληψη της ενωµένης Ευρώπης. Η ίδρυσή της υπαγορεύτηκε από τηνανάγκη να αποτραπεί ένας τέταρτος γαλλογερµανικός πόλεµος (και πιθανότατα ένας Γ΄ Παγκόσµιος Πόλεµος).Από αυτήν την ένωσηη Γερµανία κέρδισε ό,τι πολυτιµότερο θα µπορούσε να κερδίσει ποτέ µια χώρα: την επανένωση των δύο Γερµανιών. Πριν από σχεδόν είκοσι χρόνια, ο αµερικανός πολιτικός αναλυτής Γκρέγκορι Τρέβερτον έγραφε στο βιβλίο του «Αµερική, Γερµανία και το µέλλον της Ευρώπης»: «Η αιφνίδια και απρόβλεπτη απουσία της Σοβιετικής Ενωσης ως διεθνούς δύναµης έχει εκτινάξει την πρόσφατα ενωθείσα Γερµανία σε µια θέση πολύ µεγαλύτερης ισχύος από εκείνη που διέθετετο 1939». Και οσυγγραφέας επισήµαινε πως η σηµερινή Γερµανία είναι σχεδόν ανεξέλεγκτη. Ο τρόπος που η γερµανοκεντρική Ευρώπη χειρίζεται σήµερα την κρίση της ευρωζώνης επαληθεύει τις διαπιστώσεις του Τρέβερτον.

Στην οικονοµική...
... κρίση των αρχών της δεκαετίας,η Γερµανία µπήκε οριστικά στον δρόµο της ανάκαµψης επειδή ακριβώς παραβίασε το δηµοσιονοµικό όριο του 3%, µε αυξηµένες δηµόσιες δαπάνες. Και όλοι γνώριζαν τότε πως η Γερµανία είχε µαγειρέψει τα λογιστικά της βιβλία, σβήνοντας 0,2% από το έλλειµµά της, µε την αφαίρεση του χρέους των νοσοκοµείων από τους λογαριασµούς του δηµόσιου τοµέα. Είναι αυτά ακριβώς που η αυταρχική Γερµανία απαγορεύει σήµερα στα υπόλοιπα κράτη του ζωτικού της χώρου που βυθίζονται στην ύφεση.Ο Γιόζεφ Σουµπέτερ έχει γράψει ένα περίφηµο κείµενο µε το οποίο υποστηρίζει πως τα µέτρα λιτότητας δεν καταπολεµούν την ανεργία: «Η ανάκαµψη είναι υγιής µόνο όταν έρχεται από µόνη της. Οταν προέρχεται µόνο από τεχνητά ερεθίσµατα, αφήνει άθικτες πολλές από τις συνέπειες της ύφεσης και έτσι απειλεί την οικονοµίαµε νέες κρίσεις».Αυτά έγραφε ο αυστριακός οικονοµολόγος στα χρόνια της µεγάλης ύφεσης της δεκαετίας του 1930.Η γερµανική οικονοµία είναι σήµερα ισχυρή. Οµως, αν έχει δίκιο ο Σουµπέτερ,δεν εγγυάται πως αυτή η κρίση δεν θα µπορούσενα µετατρέψει τον ευρωπαϊκό χώρο σε µια νέα Βαϊµάρη.

Υστερόγραφο...
... Ενα νέο πολεµικό παράσηµο παρουσίασε την περασµένη εβδοµάδα ο γερµανός υπουργός Αµυνας Καρλ-Τέοντορ τσου Γκούτενµπεργκ για τους στρατιώτες της Μπούντεσβερ (που αντικατέστησε τη Βέρµαχτ). Και η εφηµερίδα «Φρανκφούρτερ Ρούντσαου» έγραφε: «Ακούµε συχνά για τους µαχητές µας που υπερασπίζονται τα γερµανικάσυµφέροντα σε όλον τον κόσµο. Οµως, οι καλοί στρατιώτες δεν χρειάζονται µόνο καλά όπλα,αλλά και αναγνώριση».

Βαρβάρα Τερζάκη
Άρθρο Ρούσσος Βρανάς-εφ. Τα Νέα, 19-11-2010