Ακτιβιστές πόλεων στους δρόμους

Τα παράνομα σταθμευμένα αυτοκίνητα, ιδίως αυτά που φράζουν τη διέλευση των πεζών και τις μπάρες των αναπήρων... Τα συνεχή μπαζώματα, η ισοπεδωτική, τσιμεντένια λογική της ανάπτυξης, η εξαφάνιση των μικρών πάρκων όπου μεγαλώσαμε, παίξαμε, αναπνεύσαμε. Η ζούγκλα των διαφημιστικών πινακίδων. Ο αντιαισθητικός, αυθαίρετος βομβαρδισμός από διαφημιστικά μηνύματα σε τοίχους, φράκτες, πεζοδρόμια – η ζάλη... Και να ’ταν μόνον αυτά όσα μας «θυμώνουν» σ’ αυτήν την πόλη (σ. σ.: εδώ, ο καθένας συμπληρώνει το όνομα της πόλης του – δυστυχώς, οι ελάχιστες εξαιρέσεις επιβεβαιώνουν τον κανόνα). Είναι ευτύχημα, λοιπόν, που κάποιοι αποφάσισαν να μη «θυμώνουν» απλώς, αλλά να κάνουν κάτι γι’ αυτό. Ανθρωποι νέοι και δραστήριοι, που βαρέθηκαν να γκρινιάζουν γι’ αυτά που συμβαίνουν γύρω τους και με κασμάδες, φτυάρια, πένσες και... αυτοκόλλητα ξεχύθηκαν στους δρόμους. Κοινός στόχος, να αλλάξουν την εικόνα της πόλης, να συμβάλουν με τον δικό τους τρόπο στην προσπάθεια για βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος, της ποιότητας ζωής όλων μας.
Guerilla Gardeners
Κηπουροί με «βόμβες» σπόρων
Συστατικά: 5 δόσεις φυσικός κόκκινος πηλός σε σκόνη, 3 δόσεις χώμα με οργανική ύλη (compost), 1 δόση σπόροι για λουλούδια. Εκτέλεση: Σε μια μικρή λεκάνη βάζουμε τους σπόρους. Στη συνέχεια βάζουμε το χώμα με την οργανική ύλη και τα ανακατεύουμε καλά. Επειτα βάζουμε κουταλιά κουταλιά τον κόκκινο πηλό, ο οποίος πρέπει να είναι σε σκόνη και όχι σε σβώλους. Ανακατεύουμε πάλι για να γίνει ένα ομοιόμορφο μείγμα. Σιγά σιγά ψεκάζουμε νερό και ταυτόχρονα ανακατεύουμε το μείγμα. Προσθέτουμε όσο νερό χρειαστεί για να γίνει ένα ενοποιημένο μείγμα ώστε να μπορεί να πλάθεται. Σε ένα τραπέζι απλώνουμε το μείγμα - μπάλα πηλού με έναν πλάστη για να απλωθεί όσο το δυνατόν περισσότερο. Κόβουμε μικρές ποσότητες και τις πλάθουμε σε μπαλάκια. Αφήνουμε τα μπαλάκια στον ήλιο για μία μέρα ώστε να στεγνώσουν.
Κάπως έτσι ετοιμάζουν οι Guerilla Gardeners (Αντάρτες Κηπουροί) τις «βόμβες» σπόρων που χρησιμοποιούν στις επικίνδυνες αποστολές τους. Επικίνδυνες, ναι. Γιατί υπάρχει πιο απαιτητική δουλειά από το να ομορφύνεις μια τσιμεντένια πόλη; Οι Αντάρτες Κηπουροί πρωτοεμφανίστηκαν στη Θεσσαλονίκη πριν από ένα χρόνο ως κίνημα ενεργών πολιτών με μέλημα τη μετατροπή του άχρωμου αστικού περιβάλλοντος σε ένα λουλουδένιο καμβά – γρήγορα όμως επεκτάθηκαν και στην πρωτεύουσα. Πρόκειται για πολιτική πράξη, εξηγούν. «Διεκδικούμε το δικαίωμα παρέμβασης στο αστικό τοπίο».
Φορώντας κουκούλες και «οπλισμένοι» με κασμάδες, φτυάρια και σπόρους, ξεχύνονται στους δρόμους σε αναζήτηση στόχων: παρατημένων κοινόχρηστων χώρων, παρτεριών, εγκαταλελειμμένων πάρκων, «κούφιων» ζαρντινιερών, όπου εν τέλει συνήθως «φυτρώνουν» σκουπίδια, ξερόχορτα ή μπάζα. Οταν εντοπιστεί το «θύμα», ξεκινάει η ρίψη των... βομβών σπόρων!
Δεδομένου ότι η δράση τους ενδέχεται να χαρακτηριστεί φθορά δημόσιας περιουσίας, φροντίζουν ώστε οι επεμβάσεις τους να διαρκούν ελάχιστα λεπτά της ώρας. Φεύγοντας, οι χώροι που «βομβάρδισαν» παραμένουν φαινομενικά άθικτοι. Και αρχές και πολίτες μένουν να απορούν πώς πρασινίζουν η μία μετά την άλλη γειτονιές της πόλης.
Cleanjunkies
Ενας κόφτης και μια πένσα
Δεν ξέρουμε πόσοι προσέξατε την αλλαγή, αλλά η οδός Γραβιάς στην Αγία Παρασκευή, όπως και πολλές άλλες, είναι πια «καθαρή». Καθάρισε από τις παράνομα τοποθετημένες διαφημιστικές πινακίδες. Δεν ήταν θαύμα ούτε αποτέλεσμα όψιμου ενδιαφέροντος κάποιας τοπικής αρχής. Ηταν μία ακόμη «επέλαση» των Cleanjunkies, που δημιουργήθηκαν αυθόρμητα πριν από ένα χρόνο. Πυρήνας τους, μια ομάδα... διαφημιστών. «Το πρόβλημα των παράνομων διαφημιστικών πινακίδων είναι τεράστιο. Αποφασίσαμε, λοιπόν, να... τις βγάλουμε», λέει ο εκ των ιδρυτών κ. Λευτέρης Μάγγος. Οι περισσότερες ταμπέλες τοποθετούνται αυθαίρετα πάνω σε τοίχους, μάντρες, συρματοπλέγματα, ακόμη και σε δέντρα! «Αυτό που κάνουμε δεν είναι δύσκολο, χρειάζεται μόνο ένας κόφτης και μια πένσα», λέει ο κ. Μάγγος. Απώτερος στόχος της ομάδας, να παροτρύνει όλους μας να ακολουθήσουμε τον ίδιο, καθαρό, δρόμο. Πληροφορίες για την ομάδα στο μπλογκ cleanjunkies-cleanjunkies. blogspot. com.
Street Panthers
Με σήμα τον... γάιδαρο!
Η ιδέα ήταν τόσο απλή, αλλά τόσο εμπνευσμένη! Τι «πονάει» περισσότερο όσους σταθμεύουν τα αυτοκίνητά τους όπου να ’ναι; Ενα πρόστιμο της Τροχαίας ή η δημόσια διαπόμπευση; Για το δεύτερο, ένα αυτοκόλλητο αρκεί – ένα αυτοκόλλητο που να λέει με μεγάλα, «χορταστικά» γράμματα «Είμαι γάιδαρος, παρκάρω όπου γουστάρω» κολλημένο στο παρμπρίζ!
Αυτόν τον απλό συλλογισμό έκαναν το 2006 τα μέλη των Street Panthers (Πάνθηρες των Δρόμων), μια παρέα φίλων από τη Θεσσαλονίκη που έχοντας αγανακτήσει από την αναιδή και αντικοινωνική συμπεριφορά εποχούμενων, αποφάσισαν να αναλάβουν δράση. «Δεν αρκούσε να τσατιζόμαστε βλέποντας τους παράνομα παρκαρισμένους πάνω σε πεζοδρόμια, διαβάσεις και πεζόδρομους. Δεν αρκούσε να φοβόμαστε όταν μας κυνηγούσαν οι μηχανές ακόμη και πάνω στα πεζοδρόμια. Δεν αρκούσε να κοιτάζουμε ανήμποροι όταν αυτοκίνητα και μηχανές έκαναν σιγά σιγά κατάληψη στον μοναδικό χώρο περιπάτου, το πλακόστρωτο της νέας παραλίας. Δεν αρκούμασταν να περιμένουμε πότε η πολιτεία θα ξυπνούσε», γράφουν. Τύπωσαν, λοιπόν, μερικές εκατοντάδες αυτοκόλλητα με σήμα τον... γάιδαρο και βγήκαν στους δρόμους. Στόχος τους, τα προκλητικά σταθμευμένα οχήματα σε λεωφορειολωρίδες, ράμπες αναπήρων, πεζοδρόμια. Ηξεραν όμως ότι δεν αρκούσε η δική τους συνεισφορά. Από το βήμα του Ιντερνετ (www. streetpanthers. gr), οι Πάνθηρες ζήτησαν τη συμμετοχή όλων μας – κι εμείς τους τη δώσαμε απλόχερα! Με ελάχιστο αντίτιμο, ο καθένας μπορεί να προμηθευτεί τα ειδικά αυτοκόλλητα και να γίνει ένας από τους Street Panthers.
Ο ακτιβισμός, ακτιβισμός, αλλά δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να τηρούμε κάποιους... κανόνες. «Κολλάμε μόνο στα τζάμια, όχι σε σημεία όπου η αφαίρεση του αυτοκόλλητου μπορεί να καταστρέψει τη βαφή. Προσέχουμε ώστε να μην προκαλούμε ζημιές. Ο παραβάτης δεν είναι εχθρός, είναι ένας πολίτης που έκανε λάθος. Αποφεύγουμε την αντιπαράθεση με τον παραβάτη οδηγό. Αν εμπλακούμε σε αντιπαράθεση, εξηγούμε ευγενικά ότι και οι πεζοί έχουν δικαιώματα».


Βαρβάρα Τερζάκη

Άρθρο Λίνας Γιανναρου - εφ. Καθημερινή, 08-11-2009