Καταγράφοντας τις κινήσεις των ηλικιωμένων

Οι πτώσεις είναι τόσο επικύνδυνες για τους ηλικιωμένους και τόσο ζημιογόνες για την κοινωνία που εαν ήταν ασθένεια θα τη θεωρούσαμε επιδημία. Περισσότεροι από ένας στους τρείς ανθρώπους ηλικίας άνω των 65 πέφτουν κάθε χρόνο Περίπου η μία στις δέκα πτώσεις προκαλεί σοβαρούς τραυματισμούς όπως σπασίματα των γοφών. Περιπου το 20% των ηλικιωμένων που σπάνε το γοφό τους πεθαίνουν μέσα στον επόμενο χρόνο.
Το οικονομικό κόστος των πτώσεων αυτών εκτιμάται γύρω στα 75 δις. δολάρια το χρόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, εάν συνεκτιμηθούν τα έξοδα για την περίθαλψη στο σπίτι μετά τη νοσηλεία.
Εδώ και χρόνια, μια μικρή ομάδα ειδικών στη γηριατρική μελετά τις πτώσεις και έχει προτείνει διάφορα πρωτοποριακά προγράμματα πρόληψης. Η περισσότερη δουλειά τους βασίζεται σε στοιχεία από επισκέψεις σε γιατρούς και εθελοντικές δημοσκοπήσεις.
Όμως τώρα, οι ερευνητές έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούν ασύρματους αισθητήρες χαμηλού κόστους σε χαλιά, ρούχα και δωμάτια για να παρακολουθούν το περπάτημα και τις μετακινήσεις των ηλικιωμένων. Η συνεχής καταγραφή και η μεγαλύτερη ακρίβεια των μετρήσεων που γίνεται εφικτή μέσω απλών ηλεκτρονικών συσκευών, λένε οι ερευνητές υπόσχονται να αποκαλύψουν νέες πτυχές των κινδύνων και να βοηθήσουν στη δημιουργία προληπτικών μέτρων.
Για έναν ηλικιωμένο, μια πτώση είναι συνήθως αποτέλεσμα κάποιου άλλου προβλήματος υγείας: της καρδιακής ανεπάρκειας, των αλλαγών στη χορήγηση φαρμάκων, της αρχής της άνοιας και της σταδιακής ατροφίας των μυών του σώματος. Η κινησιολογική ανάλυση με τη βοηθεια αισθητήρων και ηλεκτρονικών υπολογιστών, σύμφωνα με τους αναλυτές μπορεί να γίνει ένας νέος τρόπος μέτρησης της κατάστασης της υγείας, όπως το μέτρημα της πίεσης.
«Τουλάχιστον τα τελευταία 100 χρόνια, η εξάσκηση της ιατρικής και η έρευνα βασίζονται σε ραντεβού, εξετάσεις και ερωτηματολόγια-δηλαδή μόνο στιγμές από τη ζωή ενός ανθρώπου» δηλώνει ο δρ Τζέφρι Κάγε, καθηγητής νευρολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ορεγκον. «Ομως τώρα η τεχνολογία μας δίνει τη δυνατότητα να συλλέγουμε συνεχώς στοιχεία της συμπεριφοράς του ασθενούς και έτσι να έχουμε μια πολύ πιο ολοκληρωμένη εικόνα της κατάστασης της υγείας του».
Το Εθνικό Ινστιτούτο Γήρανσης έχει δείξει ενδιαφέρον και έχει χρηματοδοτήσει ένα κομμάτι της έρευνας. Ο Ρίτσαρντ Μ. Σούζμαν, διευθυντής του ερευνητικού τμήματος του Ινστιτούτου, λέει πως οι μελέτες των κινήσεων των ηλικιωμένων θα χρησιμοποιούν «αισθητήρες όλο και πιο πολύ για να βελτιώσουν την αξιοπιστία των ευρημάτων».
«Οι νέες τεχνολογίες και οι αλλαγές στον τρόπο διεξαγωγής των ερευνών είναι πολλά υποσχόμενες», προσθέτει.
Η πρόληψη των πτώσεων θα βοηθήσει σημαντικά στην προσπάθεια που γίνεται για να μπορούν να ζουν οι ηλικιωμένοι ανεξάρτητα χωρίς την ανάγκη επίβλεψης και φροντίδας. Η Ε.Ε., για παράδειγμα, έχει δώσει ένα δισ. ευρώ για τη μελέτη και τη χρηματοδότηση τεχνολογιών και υπηρεσιών για τους ηλικιωμένους.
Στην Ιρλανδία ένας ερευνητικός όμιλος, η Technology Researvh for Independent Living, ολοκλήρωσε πρόσφατα μια διετή μελέτη 600 ανθρώπων, ηλικίας από 60 εως 94.
Οι εθελοντές περπατούσαν και παρακολουθούνταν από ειδικούς αισθητήρες. Οι ακριβείς μετρήσεις λέει η δρ Τσι Γουέι Φαν, μια γιατρός από το Trinity College του Δουβλίνου, βοηθούν στην επινόηση καλύτερων προγραμμάτων ασκήσεων για συγκεκριμένους μυς ή σε αλλαγές στη χορήγηση φαρμάκων για μείωση των ζαλάδων.
Η χρήση της τεχνολογίας εξηγεί η δρ Φαν, μείωσε τις πτώσεις των ατόμων που μελετήθηκαν κατά 30 %. Πιστεύει όμως πως μπορούν να πετύχουν καλύτερα αποτελέσματα. «Οσο προχωράνε οι έρευνες τόσο μειώνεται ο αριθμός των πτώσεων», υπογραμμίζει η δρ Φαν.

Βαρβάρα Τερζάκη
Άρθρο Steve Lohr-εφ. Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, The New York Times, 06-12-2009