17/5/10

Δρόµοι


Ο ενάρετος...
... έχει πάντα ένα σηµαντικό πλεονέκτηµα: χάρη στην καλή του φήµη µπορεί να υποπέσει ατιµωρητί ακόµη και σε ένα αµάρτηµα τόσο σοβαρό που οποιοσδήποτε άλλος θα το πλήρωνε µε το κεφάλι του. Χρόνια τώρα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ήταν ο θεµατοφύλακας της νοµισµατικής αυστηρότητας. Χρόνια τώρα εξόρκιζε τις κυβερνήσεις να τηρούν το Σύµφωνο Σταθερότητας και τους περιορισµούς στα ελλείµµατα. Χρόνια τώρα ορκιζόταν ότι δεν θα αγόραζε ποτέ «τοξικά» κρατικά οµόλογα. Μέσα σε µια νύχτα άλλαξε γνώµη, προκειµένου να σώσει το ευρώ.

Η αλήθεια...
... είναι πως δεν µπορούσε να κάνει αλλιώς, όπως εξηγούσε πριν από µερικές µέρες ο Ντέιβιντ Ιγνάτιους στην εφηµερίδα «Ουάσιγκτον Ποστ»: «Οι Ευρωπαίοι έχουν παγιδευτεί µέσα στους δικούς τους ψευδοθεσµούς. Οι Βρυξέλλες είναι γεµάτες ευρωπαϊκά γραφεία, αλλά δεν υπάρχει ένα κοινό υπουργείο Οικονοµικών». Ετσι λοιπόν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι η µοναδική γραµµή άµυνας του ευρώ. «Αν σπάσει αυτή, το µόνο που αποµένει είναι να προσευχηθούµε στον Θεό» έλεγε ο Φρανσουά Λανκλέ, διευθυντής της εφηµερίδας «Λα Τριµπιούν». «Αλλά κανείς δεν είναι βέβαιος πως θα µας ακούσει». Σήµερα, όλοι στην Ευρώπη συζητούν για τα δηµόσια ελλείµµατα, εκείνο όµως που την έφερε σε αυτήν την κατάσταση είναι τα πολιτικά ελλείµµατά της. Η εγγενής αδυναµία του ευρώ, λέει ο Γάλλος πρώην υπουργός Οικονοµικών Αλέν Μαντλέν, έγκειται στον τρόπο µε τον οποίο εφαρµόστηκε η ενιαία νοµισµατική πολιτική σε χώρες που ήταν εξαιρετικά ανοµοιογενείς µεταξύ τους: στον οικονοµικό τους πολιτισµό, στην οικονοµική τους διάρθρωση, στη δηµογραφική τους κατάσταση, στην ευαισθησία τους σε εξωτερικές κρίσεις, στην αντοχή τους στον πληθωρισµό, στην παραγωγικότητά τους. Οχι πως τέτοιες διαφορές εµποδίζουν την υιοθέτηση ενός κοινού νοµίσµατος. Ακόµη πιο διαφορετικές χώρες µεταξύ τους χρησιµοποιούσαν κάποτε ως κοινό νόµισµα τον χρυσό. Οπως άλλωστε και τον άργυρο (σε µια τέτοια νοµισµατική ένωση των αρχών του περασµένου αιώνα υπήρξε µέλος και η Ελλάδα).

Τα µειονεκτήµατα...
... όµως µιας τόσο φιλόδοξης νοµισµατικής ένωσης όπως του ευρώ έχουν γίνει σήµερα πια σε όλους γνωστά, µε τον πιο οδυνηρό τρόπο. Οταν δεν υπάρχει κινητικότητα της εργασίας µέσα στον ενιαίο νοµισµατικό χώρο (όπως υπάρχει στις ΗΠΑ) και όταν απουσιάζει ένα ενιαίο κράτος που να εξασφαλίζει τη χρηµατοδοτική αλληλεγγύη προς όλα τα µέλη της νοµισµατικής ένωσης (παρόµοια µε τη µαζική οικονοµική ενίσχυση που είχε προσφερθεί για τη γερµανική ενοποίηση), τότε η επιβίωση του κοινού νοµίσµατος είναι αµφίβολη.

Ο µηχανισµός...
... στήριξης του ευρώ ήταν µια πολιτική απόφαση, αλλά στηρίχτηκε σε µια οικονοµική προϋπόθεση που υπόσχεται ακόµη αυστηρότερη λιτότητα. Ο Αλέν Μαντλέν τη διατυπώνει έτσι: «Αν οι Ελληνες» - αλλά και όλοι οι άλλοι λαοί των ασθενέστερων χωρών του ευρωπαϊκού Νότου - «δεν γίνουν Γερµανοί, τότε το ευρώ θα γίνει δραχµή». Πάντως, όπως δείχνουν ήδη τα πονταρίσµατα των κερδοσκόπων στις αγορές, από τα δύο αυτά ενδεχόµενα δεν θεωρούν πιθανότερο το πρώτο.


Βαρβάρα Τερζάκη
Άρθρο Ρούσσου Βρανά -εφ. Τα Νέα, 13 Μαΐου 2010

Δεν υπάρχουν σχόλια: