Πολιτισμός, λουκέτα και επιτήρηση

Συγχωνεύσεις, περικοπές, κλείσιμο οργανισμών και θέσπιση μητρώου επιχορηγούμενων για ευέλικτο και παραγωγικότερο ΥΠΠΟΤ
Το Ελληνικό Κέντρο Θεάτρου και Χορού ήταν το πρώτο θύμα του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού στο μπαράζ επανεξέτασης κάθε σπατάλης και κακοδιαχείρισης. Τα χρέη των 150 εκατ. στον χώρο του πολιτισμού και αθλητισμού και άλλων 120 εκατ. στον τουρισμό, δεν αφήνουν περιθώρια για υπομονή ούτε ανοχή για νέα χρέη. Το αδιέξοδο στο οποίο οδηγήθηκε το υπουργείο δεν επιτρέπει άλλες δοσοληψίες επιχορηγήσεων, προβληματικές λειτουργίες φορέων και πάνω απ’ όλα ρουσφετολογικές τακτικές. Τα χρήματα δεν επαρκούν, το προσωπικό επίσης, και είναι φανερό σε όλους πια στην οδό Μπουμπουλίνας, ότι πρέπει να πορευτούν με όσα διαθέτουν και κυρίως να υποστούν πολλές περικοπές, λουκέτα όπου κριθούν απαραίτητα, συγχωνεύσεις, συμμαζέματα, συνεργασίες μεταξύ των φορέων που δεν έμπαιναν στο κόπο ούτε να επικοινωνήσουν μεταξύ τους.
ΟΠΕΠ και ΤΑΠ: Συγχώνευση. Η συγχώνευση του Οργανισμού Προβολής Ελληνικού Πολιτισμού (ΟΠΕΠ) με το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων (ΤΑΠ) είναι δεδομένη. Επί χρόνια όλοι γνώριζαν και μιλούσαν για την αλληλοκάλυψη αρμοδιοτήτων, ωστόσο ο οργανισμός αυτός, ο ΟΠΕΠ, που όλοι παραδέχονταν πως ήταν προβληματικός, αποτέλεσε το καλύτερο μέσο τακτοποίησης κομματικών εκδουλεύσεων. Η ηγεσία του ΥΠΠΟΤ προβληματίζεται για τα οικονομικά του ΟΠΕΠ που καλά καλά δεν έχουν ξεκαθαριστεί. Γνωρίζει ότι από το 2006 έως το 2009 από εθνικούς πόρους ο οργανισμός εισέπραξε 17.287.969 ευρώ και από τους κοινοτικούς 8.453.476 ευρώ. Τα προβλήματά του ωστόσο είναι πολλά, με έσοδα απογοητευτικά, και με την προβολή των προϊόντων του περιορισμένη. Αρκεί να σταθεί κανείς στα πωλητήρια. Στις Μυκήνες λ.χ. τα πωλητήρια βρίσκονται πίσω από τις τουαλέτες, στους Δελφούς εκτός μουσείου, ενώ στη Βεργίνα σχεδόν δεν τα διακρίνεις. Τα έσοδά τους αποτελούν επίσης πρόβλημα. Το 2008 τα έσοδα του ΟΠΕΠ από τα 11 πωλητήρια, ανέρχονταν στα 2.235.000 ευρώ. Το 2009 ξεπέρασαν τα 4 εκατ., αλλά η αύξηση οφείλεται κυρίως στο νέο μουσείο της Ακρόπολης. Χωρίς τις δικές του εισπράξεις ο τζίρος θα ήταν μειωμένος, λένε στο υπουργείο. Αρκεί να υπολογίσει κανείς ότι το περασμένο καλοκαίρι τα πωλητήρια προμηθεύτηκαν προϊόντα στα τέλη Ιουλίου!
Κακή λειτουργία και από το ΤΑΠ: από τα 24 πωλητήριά του τα δέκα είναι κλειστά. Αλλά και όσα λειτουργούν δεν ανοίγουν όλα τα Σαββατοκύριακα λόγω έλλειψης προσωπικού! Ρεζίλι όμως και από τις βασικές ελλείψεις όπως η αδυναμία των επισκεπτών να προμηθευτούν οδηγούς σε πολλά μεγάλα μουσεία (λ.χ. Εθνικό Αρχαιολογικό). Ο Π. Γερουλάνος ξεκαθάρισε τι θέλει από τον νέο φορέα που θα δημιουργηθεί από τη συνένωση: «Να έχει τον αναπτυξιακό χαρακτήρα του ΟΠΕΠ και το εμπορικό πρόσωπο του ΤΑΠ». Τα προϊόντα πρέπει να τα βρίσκει κανείς σε κάθε μουσείο ακόμη και στα παραρτήματα του ΕΟΤ στο εξωτερικό, ειδικά στη Ν. Υόρκη.
Ιδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού. Είναι επίσης μεγάλο πρόβλημα. Οχι σε επίπεδο ελλειμμάτων, αν και το 2010 με μειωμένη κατά 26% επιχορήγηση μπορεί να αντιμετωπίσει και τέτοιο πρόβλημα, αλλά σε επίπεδο φυσιογνωμίας. Το υπουργείο το θέλει πιο ευέλικτο, μέσα στην κοινωνία, πιο δυναμικό. Εξετάζεται η συγχώνευση των γραφείων του εξωτερικού με τον ΕΟΤ.
Αλλαγές στο θέατρο. Με το διαδικτυακό μητρώο πολιτιστικών δράσεων φιλοδοξείται να σταματήσουν οι απευθείας χρηματοδοτήσεις από το γραφείο του υπουργού, τακτική που συνηθιζόταν για χρόνια. Η αξιολόγηση θα γίνεται από επιτροπές κατά τομέα και όλα θα παρουσιάζονται στο Διαδίκτυο, μαζί με τα αιτήματα, το ιστορικό κάθε επιχορηγούμενου και τα οικονομικά του στοιχεία.
Μήνυμα έχει σταλεί και στις κρατικές σκηνές. Στο ακέφαλο Εθνικό Θέατρο έγινε σαφές πως σε περίπτωση που υπερβεί τον κομμένο ήδη προϋπολογισμό οφείλει να αναζητήσει αλλού πόρους, ενώ για τη Λυρική Σκηνή ο υπουργός θα ζητήσει τη βοήθεια του υπουργείου Οικονομικών: «Θέλουμε να παραμείνει ανοιχτή αλλά είναι κάτι που δεν μπορώ να το εγγυηθώ» έστειλε το μήνυμα σε όλους. Πάντως το χρέος των 15 εκατ. ευρώ δεν αφήνει πολλές ελπίδες για το μέλλον. Στο μικροσκόπιο μπαίνουν και τα ΔΗΠΕΘΕ, των οποίων η πορεία θα δρομολογηθεί στο πνεύμα του «Καλλικράτη».
Λιγότερες ορχήστρες, λιγότερα μουσεία. Οι μεγαλύτερες αλλαγές και συγχωνεύσεις ετοιμάζονται στις ορχήστρες. Μεγάλος αριθμός για μια χώρα σαν την Ελλάδα, με πολλές να αλληλοκαλύπτονται, συχνά να συναντάμε τους ίδιους μουσικούς σε δυο και τρεις ορχήστρες, άλλες να έχουν δράση όχι όμως αρκετά χρήματα και κάποιες άλλες να μοιάζουν με «φαντάσματα». Το ενδιαφέρον στις ορχήστρες είναι ότι για τις προτάσεις των δραστικών αλλαγών θα ζητηθεί δημόσια διαβούλευση. Η συγχώνευση του Μουσείου Κινηματογράφου με το Κέντρο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης θεωρείται σίγουρη.

Βαρβάρα Τερζάκη
Άρθρο Γιωτα Συκκα-εφ. Καθημερινή, 09-05-2010