ΔΡΟΜΟΙ

Σαν παιχνίδι...
Ας υποθέσουμε πως ξεκινάτε με αρχικό κεφάλαιο 1 δολάριο. Σε κάθε σας κίνηση μπορείτε είτε να προσθέτετε σε αυτό άλλο ένα είτε να διπλασιάζετε τα λεφτά σας. Ποιος είναι ο ελάχιστος αριθμός κινήσεων που μπορείτε να κάνετε ώσπου να γίνουν τα λεφτά σας 200 δολάρια ακριβώς;

Το πρόβλημα...
... αυτό ήταν ένα από τα πολλά που κλήθηκαν να λύσουν όσοι μαθητές έλαβαν μέρος στον 27ο ετήσιο διαγωνισμό μαθηματικών για μαθητές γυμνασίου στις ΗΠΑ. Χορηγός του διαγωνισμού είναι η αμερικανική αμυντική βιομηχανία «Raytheon». «Τα μαθηματικά είναι η κοινή γλώσσα του κόσμου μας και ο δρόμος μας προς το μέλλον» δήλωσε ο πρόεδρος της εταιρείας Ουίλιαμ Σουόνσον, ο οποίος παρότρυνε τους μαθητές «να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τα μαθηματικά στις σπουδές τους και στην ενδιαφέρουσα καριέρα που τους περιμένει». Ενας πατέρας όμως έκανε μια σημαντική παρατήρηση. Πρόσεξε πως οι περισσότεροι από τους μαθητές που πέρασαν στον τελικό του φετινού αμερικανικού διαγωνισμού ήταν ασιατικής καταγωγής: ο Λιούις Τσεν, ο Ααρον Λιν, ο Ντάγκλας Τσεν, ο Γιουτζίν Τσεν- όπως γράφει η εφημερίδα «Τράι Σίτι Βόις» της Καλιφόρνιας- και πολλοί άλλοι. Και θυμήθηκε τότε που και ο δικός του γιος είχε λάβει μέρος σε αυτόν τον διαγωνισμό, πριν από μία δεκαετία. Οι περισσότεροι νικητές ήταν τότε παιδιά πρώτης γενιάς μεταναστών εβραϊκής καταγωγής ή από την Ανατολική Ευρώπη. Φέτος είναι σχεδόν όλοι Ασιάτες, κυρίως Κινέζοι, και κατά δεύτερο λόγο Κορεάτες και Ινδοί.

Και ο πατέρας...
... βγάζει τα συμπεράσματά του: «Οι πολιτισμοί που είναι δυναμικοί και επεκτατικοί κυριαρχούν στα πνευματικά καθώς και στα οικονομικά συστήματα. Καθώς η Ευρώπη παρακμάζει, οι Ευρωπαίοι δυσκολεύονται ολοένα και περισσότερο να συναγωνιστούν τους Ασιάτες. Και στις ΗΠΑ πολλές κοινότητες με εθνοτικές ή θρησκευτικές αγκυλώσεις είναι αδύνατον να συναγωνιστούν με τους επίμονους και εκσυγχρονισμένους Ασιάτες, κυρίως τους Κινέζους». Και ο αμερικανός πατέρας θυμάται τη Γερμανία που όταν τον 19ο αιώνα εξασφάλισε στον λαό της δημόσια παιδεία από το νηπιαγωγείο μέχρι το πανεπιστήμιο ανέβηκε στην κορυφή. Και τις ΗΠΑ που όταν μιμήθηκαν το παράδειγμα της Γερμανίας την πρόφτασαν και κατόπιν την ξεπέρασαν. Η καταστροφή της δημόσιας παιδείας δεν μένει ατιμώρητη. «Τόσα χρόνια καταστρέφαμε την παιδεία μας από το νηπιαγωγείο μέχρι το πανεπιστήμιο» συνεχίζει ο αμερικανός πατέρας. «Μετατρέψαμε τα πανεπιστήμιά μας σε μια μορφή δουλείας, στην οποία όσοι θέλουν να διατηρήσουν κάποιες ελπίδες για σταδιοδρομία είναι αναγκασμένοι να πληρώνουν υπέρογκα δίδακτρα. Η πνευματική κατάρρευση είναι προφανής, καθώς οι δραστήριοι κινέζοι σήμερα μας ξεπερνούν σε πολλούς τομείς». Η δημόσια παιδεία δίνει την ευκαιρία για μάθηση σε πολλούς. Η ιδιωτική σε λίγους. Απλά μαθηματικά: πού έχουμε περισσότερες πιθανότητες να βρούμε πιο πολλά ταλέντα, στους λίγους ή στους πολλούς;

Σημείωση...
... Οσοι ενδιαφέρονται ακόμη για το πρόβλημα, η λύση του είναι αυτή: 9 κινήσεις (2, 3, 6, 12, 24, 25, 50, 100, 200).

Βαρβάρα Τερζάκη
Άρθρο ΡΟΥΣΣΟΥ ΒΡΑΝΑ -εφ. Τα Νέα, 22 Μαΐου 2010