Επιμέλεια: Γιώργος Αγγελόπουλος
Σλαβοϊ Ζίζεκ
«Λένε πως είμαστε αποτυχημένοι, losers, όμως οι πραγματικοί αποτυχημένοι βρίσκονται εκεί, στη Γουόλ Στριτ. Σώθηκαν με δισεκατομμύρια από τα χρήματά μας. Λένε πως δεν σεβόμαστε την ιδιωτική ιδιοκτησία, όμως κατά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 καταστράφηκαν περισσότερες ιδιωτικές ιδιοκτησίες, που είχαν αποκτηθεί με κόπους απ' όσες θα μπορούσαμε ποτέ να καταστρέψουμε εμείς αν αφιερωνόμαστε σ' αυτό μέρα-νύχτα για εβδομάδες. Λένε πως είμαστε αιθεροβάμονες. Ομως οι πραγματικοί αιθεροβάμονες είναι αυτοί που πιστεύουν ότι τα πράγματα μπορούν να συνεχίσουν έτσι επ' αόριστον.
Δεν καταστρέφουμε τίποτε. Το μόνο που κάνουμε είναι να διαπιστώνουμε πώς το σύστημα καταστρέφει τον εαυτό του. Ολοι ξέρουμε αυτή την κλασική σκηνή στα κινούμενα σχέδια. Η γάτα φτάνει στο χείλος του γκρεμού, αλλά συνεχίζει να περπατάει, αγνοώντας ότι δεν υπάρχει τίποτε από κάτω. Πέφτει μόνον όταν κοιτάζει προς τα κάτω και το συνειδητοποιεί. Αυτό συμβαίνει εδώ. Λέμε σ' αυτούς τους τύπους της Γουόλ Στριτ: "Ε, κοιτάξτε προς τα κάτω!".
Τι κάνουμε, λοιπόν, εδώ; Επιτρέψτε μου να σας πω ένα ωραίο ανέκδοτο από την κομμουνιστική εποχή. Στέλνουν έναν Ανατολικογερμανό να δουλέψει στη Σιβηρία. Ξέρει πως οι λογοκριτές θα ανοίγουν την αλληλογραφία του, έτσι λέει στους φίλους του: "Να συμφωνήσουμε έναν κώδικα. Αν το γράμμα μου είναι γραμμένο με μπλε μελάνι, αυτά που γράφω είναι αλήθεια. Αν είναι γραμμένο με κόκκινο, είναι ψέματα". Έπειτα από έναν μήνα οι φίλοι του παίρνουν την πρώτη επιστολή, γραμμένη με μπλε μελάνι. Η επιστολή γράφει: "Ολα είναι υπέροχα εδώ. Τα καταστήματα είναι γεμάτα καλά προϊόντα. Οι κινηματογράφοι παίζουν καλές δυτικές ταινίες. Τα διαμερίσματα είναι μεγάλα και πολυτελή. Το μόνο που λείπει εδώ είναι το κόκκινο μελάνι". Ετσι ζούμε κι εμείς. Εχουμε όλες τις ελευθερίες που θέλουμε. Ομως αυτό που μας λείπει είναι το κόκκινο μελάνι: η γλώσσα για να εκφράσουμε την ανελευθερία μας. Και αυτό κάνετε εσείς εδώ. Μας δίνετε σε όλους κόκκινο μελάνι.
Ο δρόμος είναι μακρύς. Υπάρχουν πραγματικά προβλήματα για να λυθούν. Ξέρουμε τι δεν θέλουμε. Τι θέλουμε, όμως; Ποια κοινωνική οργάνωση θα μπορούσε να αντικαταστήσει τον καπιταλισμό; Να θυμάστε: το πρόβλημα δεν είναι η διαφθορά ή η απληστία. Το πρόβλημα είναι το σύστημα. Αυτό είναι που σε υποχρεώνει να είσαι διεφθαρμένος. Δεν είμαστε κομμουνιστές, αν λέγοντας κομμουνισμό εννοούμε ένα σύστημα που κατέρρευσε το 1990. Θυμηθείτε πως αυτοί οι κομμουνιστές είναι σήμερα οι πιο αποτελεσματικοί και ανελέητοι καπιταλιστές. Στην Κίνα υπάρχει ένας καπιταλισμός ακόμη πιο δυναμικός απ' ό,τι ο αμερικανικός καπιταλισμός, και δεν είναι ανάγκη να υπάρχει δημοκρατία. Μην υποκύπτετε λοιπόν στον εκβιασμό ότι όποιος επικρίνει τον καπιταλισμό είναι εναντίον της δημοκρατίας. Ο γάμος ανάμεσα στη δημοκρατία και στον καπιταλισμό έχει διαλυθεί. Η αλλαγή είναι δυνατή».
(Αποσπάσματα από ομιλία που εκφώνησε ο σλοβένος φιλόσοφος Σλάβοϊ Ζίζεκ στο Ζουκότι Παρκ προς τους Αμερικανούς του κινήματος «Καταλάβατε τη Γουόλ Στριτ»).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου