20/10/10

Η τεχνολογία αφήνει πίσω της την ανθρωπότητα;


Το 1624, ο σερ Φράνσις Μπέικον στο βιβλίο του, «Η Νέα Ατλαντίς», οραματίστηκε μια εποχή κατά την οποία τα φανταστικά τεχνολογικά επιτεύγματα στα οποία περιλαμβάνονταν πλοία που λειτουργούσαν με ηλεκτρική ενέργεια και ιπτάμενα οχήματα, θα βοηθούσαν στη δημιουργία μιας τέλειας ανθρώπινης κοινωνίας.
Δύο αιώνες αργότερα η Μέρι Σέλεϊ, κυκλοφόρησε το 1818 το βιβλίο «Φρανκενστάιν», μια αρχέτυπη προειδοποίηση στις αρχές της Βιομηχανικής Επανάστασης σχετικά με το τι μπορεί να συμβεί όταν οι επιστήμονες παθαίνουν αμόκ.
Ανταγωνιστικές θεάσεις της τεχνολογίας συγκρούονται μεταξύ τους εδώ και αιώνες, αλλά τελευταία η οπτική της Μέρι Σέλεϊ φαίνεται ότι υπερέχει εκείνης του Φράνσις Μπέικον. Οι καταστρο΄φες που προκλήθηκαν από την ανεξέλεγκτη χρήση της τεχνολογίας έκαναν το δρα Φρανκεστάιν να μποιάζει ακίνδυνος.
Ο Τίμοθι Ιγκαν των Times συνέκρινε την απελπισία που νιώθουν οι άνθρωποι οι οποίοι παρακολουθούν τα αναρίθμητα βίντεο με τις διαρκείς διαρροές πετρελαίου με την ταινία «Απόλλων 13». Αυτή η ταινία, η οποία πραγματεύεται ένα σχεδόν ολέθριο ταξίδι στη Σελήνη, τη δεκαετία του ’70 έδειξε πώς μια ομάδα αστροναυτών και επιστημόνων κατάφερε να βρεί δημιουργηκές λύσεις σε δύσκολα προβλήματα που έβαλαν σε κίνδυνο τη ζωή τους.
«Στην πραγματική πτήση, όπως και στην ταινία», έγραψε ο κ. Ιγκαν, «τα αγόρια μας, μετά την έκρηξη της δεξαμενής οξυγόνου στη σεληνάκατό τους, χρησιμοποίησαν όσο ηλεκτρικό ρεύμα έιχαν στη διάθεση τους και κατάφεραν να επιστρέψουν στη Γη».
Παρακολουθώντας την καταστροφή στον Κόλπο του Μεξικού, πρόσθεσε, «αναρωτιέμαι τι συνέβη στην εφευρετικότητα των Αμερικανών».
Ωστόσο, η πίστη στην τεχνολογία οδήγησε στην καταστροφή του Κόλπου. Όπως έγραψε η Ελίζαμπεθ Ρόσενταλ στους Times, η σιγουριά που απέπνεε η πετρελαϊκή βιομηχανία οδήγησε στην πεποίθηση ότι η τεχνολογία θα μπορούσε να λύσει οποιοδήποτε πρόβλημα, ακόμα και την εξόρυξη πετρελαίου από τον πυθμένα του ωκεανού.
Μερικοί επιστήμονες φοβούνται τον ερχομό ενός πιο ζοφερού και σκληρού μέλλοντος, εξαιτίας της τεχνολογίας. Άλλοι μιλούν για μια «μετανθρώπινη εποχή». Αυτό ακούγεται αρκετά θλιβερό. Αλλά πρόκειται για την αισιόδοξη πλευρά.
Όπως έγραψε στους Times ο Ασλι Βανκ, διανοούμενοι στη Σίλικον Βάλεϊ που φαντάζονται το μέλλον προετοιμάζονται για την Τεχνολογική Μοναδικότητα, το σημείο στο οποίο οι μηχανές αποκτούν συνείδηση και συνενώνονται με τους ανθρώπους, καταλήγοντας σε μια τεχνολογική ουτοπία.
«Άνθρωποι και μηχανές», έγραψε για την Τεχνολογική Μοναδικότητα ο Ασλι Βανκ, «θα συνενωθούν τόσο εύκολα και άνετα, τα γεράματα, ακόμα και ο ίδιος ο θάνατος θα ανήκουν στο παρελθόν».
Σε χιλιάδες χρόνια από τώρα; Μάλλον σε μερικές δεκαετίες. Υποστηρικτές της θεωρίας, στους οποίους περιλαμβάνεται ο εφευρέτης και φουτουριστής Ρέιμοντ Κάρζγουελ και οι Σεργκέι Μπριν και Λάρι Πέιτζ, ιδρυτές της μηχανής αναζήτησης Google, θεωρούν ότι η επιτάχυνση της καινοτομίας αυτόν τον αιώνα θα είναι τόσο μεγάλη που η ζωή όπως την ξέρουμε , με τα βάσανα της, τις προκλήσεις και τις ενοχλητικές πετρελαιοκηλίδες, δεν θα υπάρχει πια.
Αλλά το φάντασμα της Μέρι Σελεϊ δεν είναι μακριά. Όπως εγραψε ο κ. Βανκ, άλλοι ειδικοί οραματίζονται την Τεχνολογική Μοναδικότητα ως ένα μέλλον κατά το οποίο «οι άνθρωποι θα χωριστούν σε δυο είδη: τους προνομιούχους, οι οποίοι θα έχουν ανώτερη νοημοσύνη και θα μπορούν να ζουν για εκατοντάδες χρόνια και τους μη προνομιούχους, οι οποίοι θα περιορίζονται από τις απαρχαιωμένες πεποιθήσεις τους και τις σωματικές τους δυνατότητες».
Ή σύμφωνα με όσα είπε στον κ. Βανκ ο Αντριου Ορλόσκι, ένας βρετανός δημοσιογράφος, ο οποίος γράφει για την τεχνολογία: «Αυτή η Τεχνολογική Μοναδικότητα δεν είναι το σπουδαίο όραμα της κοινωνίας που είχε ο Λένιν ή που μπορεί να είχε ο Μίλτον Φρίντμαν. Πρόκειται για πλούσιους ανθρώπους που κατασκευάζουν μια σωσίβια λέμβο και εγκαταλείπουν το πλοίο».
Βαρβάρα Τερζάκη
Άρθρο Kevin DeLaney-εφ. Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, 04-07-2010

Δεν υπάρχουν σχόλια: