Χτύπησε καμπανάκι για ντόμινο

Ράλι στο κόστος δανεισμού- Το ευρώ στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 14 μηνών



Οι φόβοι για ντόμινο στην ευρωζώνη από την οικονομική κρίση στη χώρα μας και τα πρωτοφανή, χθεσινά επεισόδια στην Αθήνα έριξαν τα χρηματιστήρια, βούλιαξαν το ευρώ και εκτόξευσαν στα ύψη το κόστος δανεισμού στην Ελλάδα, την Ισπανία και την Πορτογαλία που θεωρούνται οι πιο αδύναμοι κρίκοι στην Ε.Ε.

Το Χρηματιστήριο Αθηνών που υποχωρούσε 2% πριν από τα επεισόδια, βρέθηκε να χάνει έως 6% και τελικά έκλεισε με πτώση 3,91% στις 1.662,1 μονάδες που είναι τα χαμηλότερα επίπεδα έτους. Η Μαδρίτη υποχώρησε 2,27%, η Λισαβώνα 1,5%, ενώ το Λονδίνο, το Παρίσι και η Φρανκφούρτη έκλεισαν με πτώση 1,28%, 1,44% και 0,81% αντίστοιχα. Οι φόβοι ότι η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να αντιμετωπίσει αντιδράσεις στην εφαρμογή των σκληρών μέτρων λιτότητας που έχουν υιοθετηθεί για να χορηγηθεί η βοήθεια των 110 δισ. από την Ε.Ε. και το ΔΝΤ και οι προειδοποιήσεις από κορυφαίους ευρωπαίους πολιτικούς και τραπεζίτες για πιθανό ντόμινο στην ευρωζώνη βούλιαξαν εξάλλου το ευρώ.

Δεν είναι τυχαίο ότι χθες η Μoody΄s χτύπησε το καμπανάκι για πιθανή υποβάθμιση της Πορτογαλίας, ενώ την ίδια ώρα η γερμανίδα καγκελάριος Α. Μέρκελ, ο επίτροπος Οικονομικών υποθέσεων Ο. Ρεν, ο γενικός διευθυντής του ΔΝΤ Ντ. Στρος- Καν και ο επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας της Γερμανίας Α. Βέμπερ έκαναν ανοικτά λόγο για πιθανή επέκταση της κρίσης στην Ε.Ε. Το ενιαίο νόμισμα υποχώρησε στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 14 μηνών και διαμορφώθηκε στα 1,28 δολάρια.

Οι ανησυχίες εξάλλου δημιούργησαν ράλι στο κόστος δανεισμού, αφού η διαφορά των επιτοκίων στα 10ετή ελληνικά κρατικά ομόλογα με τα αντίστοιχα γερμανικά (spreads) εκτοξεύτηκε ξανά στις 720 μονάδες βάσης. Την ίδια ώρα τα spreads στην Πορτογαλία διευρύνονταν στις 322 μονάδες βάσης και στην Ισπανία στις 133 μονάδες βάσης.

Ο Ολι Ρεν τόνισε ότι είναι πολύ σημαντικό να μην εξαπλωθεί η κρίση πέραν της Ελλάδας, παρομοιάζοντας την κατάσταση στη χώρα μας με μικρή φωτιά που κινδυνεύει τώρα να επεκταθεί και να κάψει ολόκληρο το δάσος. «Είναι απολύτως κρίσιμο να περιορίσουμε τη φωτιά στην Ελλάδα ώστε να μην επεκταθεί στο δάσος και αποτελέσει απειλή για την οικονομική σταθερότητα της Ε.Ε. και της συνολικής οικονομίας» είπε ο Ρεν.


«Παιχνίδια» υποβάθμισης για Πορτογαλία

ΤΟΝ ΚΙΝΔΥΝΟ για ντόμινο στην ευρωζώνη υπογραμμίζει η χθεσινή ανακοίνωση της Μoody΄s ότι θέτει υπό επανεξέταση την πιστοληπτική ικανότητα της Πορτογαλίας για πιθανή υποβάθμιση. Ο οίκος προειδοποίησε ότι ενδέχεται να υποβαθμίσει μία ή δύο μονάδες την πιστοληπτική ικανότητα της Πορτογαλίας μέσα στους επόμενους δύο ή τρεις μήνες επικαλούμενη επιδείνωση στη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει μακροπρόθεσμα η οικονομία να σημειώσει ανάπτυξη. Η ΕΚΤ μπορεί να αναγκαστεί να προχωρήσει η ίδια σε αγορές ελληνικών κρατικών ομολόγων εάν συνεχίσει να βαθαίνει η κρίση στην Ελλάδα προειδοποίησε η Societe Generale σύμφωνα με το Βloomberg, επειδή η χορήγηση του πακέτου των 110 δισ. ευρώ από Ε.Ε. και ΔΝΤ ίσως δεν είναι αρκετή για να εξαλείψει τον κίνδυνο για ντόμινο στην ευρωζώνη. Σε αυτήν την περίπτωση σημειώνουν οι αναλυτές της γαλλικής τράπεζας το ευρώ μπορεί να υποχωρήσει ακόμη περισσότερο φθάνοντας έως τα 1,15 δολάρια.


Ακριβός ο δανεισμός με 5% από Ε.Ε.

ΤΟ ΚΑΜΠΑΝΑΚΙ του κινδύνου έκρουσε και ο Ντ. Στρος - Καν. «Υπάρχει πάντα ο κίνδυνος επέκτασης της κρίσης» είπε στη γαλλική εφημερίδα «Le Ρarisien», ασκώντας ταυτόχρονα αυστηρή κριτική στους ευρωπαίους εταίρους και ιδιαίτερα στη Γερμανία επειδή θα δανείσουν την Ελλάδα με επιτόκιο 5%. Οπως είπε, ο δανεισμός από τους Ευρωπαίους (τα 80 δισ. από το συνολικό πακέτο των 110 δισ. ευρώ) έπρεπε να γίνει με τα ίδια επιτόκια που δίνει και το ΔΝΤ, δηλαδή περίπου 0,5% λιγότερο.


Καθησυχαστικές τώρα για Ελλάδα

Η ΜΟΟDΥ΄S εμφανίστηκε χθες καθησυχαστική για την Ελλάδα παρά την ανησυχία που έχει δημιουργηθεί σε όλον τον κόσμο για τα επεισόδια. Η πρώτη αντιπρόεδρος του οίκου Κristin Lindow ανέφερε ότι η ελληνική κυβέρνηση παρά τις διαδηλώσεις είναι αποφασισμένη να προχωρήσει στην εφαρμογή των μέτρων λιτότητας. «Η (ελληνική) κυβέρνηση είναι αποφασισμένη και καταλαβαίνει ότι είναι η μόνη επιλογή. Δεν υποστηρίζει απαραίτητα ολόκληρος ο πληθυσμός τις διαδηλώσεις» είπε στο Βloomberg η Κ. Lindow.

Διαλλακτικότερη εμφανίστηκε εξάλλου χθες και η Standard & Ρoor΄s η οποία υπενθυμίζεται ότι μόλις πριν από λίγες μέρες είχε υποβαθμίσει κατά τρεις ολόκληρες βαθμίδες. Ο αναλυτής του οίκου Μ. Κraemer σε συνέντευξή του σε γερμανική εφημερίδα δήλωσε ότι η S&Ρ δεν συμμερίζεται την απαισιοδοξία των αγορών: «Πριν από την κρίση δεν συμμεριζόμασταν την αισιοδοξία των αγορών και τώρα δεν συμμεριζόμαστε την απαισιοδοξία τους» είπε. Σημειώνεται επίσης ότι όπως ανέφερε χθες ο επικεφαλής οικονομολόγος της Goldman Sachs, Εrik Νielsen, η Ελλάδα μπορεί να αναγκαστεί να προχωρήσει σε αναδιάρθρωση του χρέους της το 2011.

Πρωτοσέλιδο στα ξένα ΜΜΕ
Τα επεισόδια και ο κίνδυνος για ντόμινο στην ευρωζώνη μονοπώλησαν τα πρωτοσέλιδα των ξένων οικονομικών εφημερίδων. Οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» στο πρώτο θέμα της ιστοσελίδας τους χθες το βράδυ αναφέρθηκαν εκτεταμένα στα επεισόδια, ενώ σε άλλο κεντρικό τους θέμα έγραφαν ότι η αναταραχή στην Ελλάδα συγκλονίζει τις αγορές.


Ευρωπαϊκό μέτωπο κατά κερδοσκόπων - οίκων
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Γιώργος Κανελλόπουλος

ΜΕΓΑΛΩΝΕΙ το μέτωπο αντίδρασης των Ευρωπαίων κατά των κερδοσκόπων και των οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησης, ενώ φουντώνουν τα παιχνίδια στις αγορές όπου το κόστος δανεισμού των κρατών έχει φτάσει στα ύψη. Ο πρόεδρος της Κομισιόν Χ.Μ. Μπαρόζο απηύθυνε χθες αυστηρή προειδοποίηση ότι «οι αγορές δεν είναι παιδική χαρά κερδοσκόπων», ενώ κατηγόρησε και τους οίκους αξιολόγησης ότι αντί να επικεντρώνονται στα θεμελιώδη μεγέθη, εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις ορέξεις των αγορών. Μιλώντας ενώπιον του ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ο Μπαρόζο υποσχέθηκε ότι η Κομισιόν θα αναλάβει «άμεσα δράση» αν κρίνει ότι χρειάζεται αυστηρότερο ρυθμιστικό πλαίσιο για να αντιμετωπιστούν τα φαινόμενα κερδοσκοπίας. Παράλληλα ο Φ.Τ. ντος Σάντος, ο υπουργός Οικονομικών της Πορτογαλίας, της χώρας που μπαίνει τώρα στο στόχαστρο των αγορών, έκανε ανοιχτά λόγο για κερδοσκοπικές επιθέσεις κατά της ευρωζώνης. «Οι επιθέσεις αυτές ξεκινούν σε χώρες όπου οι αγορές θεωρούν ότι είναι ευκολότερο να γίνει επίθεση, όπως είναι η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ισπανία και άλλες», είπε. Τον κώδωνα του κινδύνου έκρουσε χθες και ο επικεφαλής της Γερμανικής Εποπτικής Αρχής για τις αγορές (ΒΑFΙΝ) J. Sanio, που προειδοποίησε ότι «οι κερδοσκόποι έχουν αρχίσει πόλεμο κατά της ευρωζώνης».

Ανησυχία
Οι σκληρές αυτές αντιδράσεις κατά των κερδοσκόπων παρουσιάζονται μόλις λίγα εικοσιτετράωρα μετά τα πυρά Γερμανίας και Γαλλίας κατά των οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησης, οι οποίοι επανειλημμένως έχουν υποβαθμίσει Ελλάδα και Ισπανία, ενώ τώρα βάζουν στο στόχαστρο και την Πορτογαλία. Οι υποβαθμίσεις αυτές έχουν εντείνει την ανησυχία στις αγορές και έχουν ανεβάσει κατά πολύ το κόστος εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους των χωρών αυτών.

Η γαλλίδα υπουργός Οικονομικών Κ. Λαγκάρντ άσκησε σκληρή κριτική στον ρόλο αυτών των οίκων για τη μεγέθυση, όπως είπε, της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, ενώ η καγκελάριος Α. Μέρκελ εμμέσως πλην σαφώς ζήτησε τη δημιουργία ευρωπαϊκού οίκου αξιολόγησης. Η Λαγκάρντ μάλιστα αναφερόμενη στην τριπλή υποβάθμιση της Ελλάδας από τη Standard & Ρoor΄s μόλις 15 λεπτά πριν από το κλείσιμο των αγορών, έκανε λόγο για «παρακίνηση σε έγκλημα» αφού ώθησε όσους είχαν στα χέρια τους «ελληνικό χρέος» (ομόλογα κ.λπ.) να ξεπουλήσουν χωρίς δεύτερη σκέψη.


Βαρβάρα Τερζάκη
Άρθρο Γιώργος Κανελλόπουλος -εφ. Τα Νέα, Πέμπτη 6 Μαΐου 2010